Hedefimiz tüm OSB’lerdeki istihdamın 2.5 milyona ulaşmasını sağlamaktır

2017 yılında yaptığı 29 milyar Dolarlık rekor ihracatla ülke ihracatımızın %18,2’sini gerçekleştiren otomotiv sektörünün çatı kuruluşu olan Otomotiv Sanayii Derneği’nin 44’üncü Olağan Genel Kurulu’na katılan T.C. Bilim, Sanayi ve Ticaret Bakanı Faruk Özlü, sektörden beklentilerini aktardı. Otomotiv sektörünün kısa zamanda iyi yol aldığını fakat ciro veya ihracatlarının en az 2 kat artması gerektiğine vurgu yapan Faruk Özlü, ‘Sizlerden otomotiv sanayi sektör cirosunu nasıl 2 kat arttırabileceğimize dair görüş, öneri ve taleplerinizi bekliyoruz. Devlet bu konuda ne yapmalıdır? Arazi mi istiyorsunuz, ilave teşvik mi istiyorsunuz veya sermaye mi istiyorsunuz, bunları bizimle paylaşın. Biz de bu talepler üzerinden sektör cirosunu 2 kat arttırmak için çalışalım. Biz üzerimize düşen ne varsa yapmaya hazırız’ şeklindeki sözleri Bilim, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın üretime verdiği desteği net olarak göstermiş oldu. Yapılan toplantı sonrasında ülkemizdeki üretim artışında önemli bir model olarak karşımıza çıkan organize sanayi bölgelerindeki gelişimlerle ilgili görüşlerini aldığımız T.C. Bilim, Sanayi ve Ticaret Bakanı Faruk Özlü, sorularımızı yanıtladı.

Ülkemizde organize sanayi bölgeleri üretimin gelişim açısından büyük önem taşımaktadır. Bu bölgelerin gelişimi açısından yaptığınız çalışmaları aktarır mısınız?

Ülkemizde sanayinin gelişmesine büyük katkı sağlayan, geri kalmış bölgelerin kalkınmalarını teşvik ederek sanayi yatırımlarını bu bölgelere çekmeyi hedefleyen Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) uygulamalarına Bakanlığımızca düşük faizli, uzun vadeli krediler verilmekte ve sanayiciler için altyapısı tamamlanmış sanayi parselleri hazırlanmaktadır.

Bakanlığımızca, 635 sayılı Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında; Organize sanayi bölgelerinin faaliyetleri için gerekli olan ve Bakanlıkça uygun görülen projelerin tamamına kadar olan kısmı kredi ile desteklenmektedir.

Bugüne kadar Bakanlığımızca 311 OSB’ye tüzel kişilik kazandırılmış olup, bu OSB’lerde yer alan 52.637 parselde üretime geçilmiş ve yaklaşık 1.765.000 kişiye iş imkânı sağlanmıştır. OSB’lerdeki boş parsellerin tahsisinin yapılarak üretime geçmesiyle birlikte bu sayının 2.500.000 kişiye ulaşması beklenilmektedir.

2017 yılı sonuna kadar 180 OSB projesi tamamlanarak sanayicimizin hizmetine sunulmuştur. Tamamlanan bu projeler için Bakanlığımızca 2018 yılı fiyatlarıyla toplam 5 Milyar TL tutarında kredi kullandırılmıştır.

Bilim, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı olarak 2018 yılı hedefleriniz nelerdir?

Bakanlığımız 2018 yılı Yatırım Programında; 16.224 Hektar büyüklüğünde 87 adet devam eden, 1.314 Hektar büyüklüğünde 7 adet yeni proje ve Ergene Havzasında; 3.482 Hektar büyüklüğünde 10 adet devam eden (1 adedi derin deşarj) olmak üzere toplam 104 OSB projesi yer almaktadır. 2018 yılı Yatırım Programında yer alan bu projelerden ise yaklaşık 11 bin kişiye daha istihdam imkânı sunacak olan 5 OSB projesini daha tamamlamayı planlıyoruz.

2023 hedefimiz; 50 yeni OSB kurmak ve tüm OSB’lerdeki istihdamın 2.5 milyona ulaşmasını sağlamaktır.

OSB’lerin sanayicilerimize faydalarını aktarır mısınız?

OSB’lerde yer alan sanayicilerimiz; uluslararası standartlara uygun yatırım ortamlarında üretim yaparak, sürdürülebilir rekabet gücünün çok daha önemli hale geldiği dünya ekonomisinde, daha fazla rekabet gücü kazanabilmektedir. İç ve dış piyasalardan kaynaklanan rekabet ortamı içinde, OSB’lerde yer alan yatırımcılar; daha rekabetçi, yeni yönetim ve pazarlama modelleriyle diğer firmalar ile koordinasyon halinde, AR-GE faaliyetlerine önem vererek, yeni tasarım, pazarlama ve üretim modelleri ile gerek iç gerekse dış piyasalarda daha fazla kabul görmektedir. 

OSB’ler; yatırımların işbirliğiyle yapılmasına, enerji, çevre ve ulaşım gibi asgari altyapı şartlarının tek bir elden yönetilmesine, üretim maliyetlerinin azaltılmasına ve kalite standardının yükselmesine zemin hazırlamaktadır.

OSB’de üretim faaliyetlerinin verimli bir şekilde yürütülmesi için gerekli olan tek durak ofis hizmetlerinin (ruhsat, izin, abonelik) düşük maliyetli ve hızlı şekilde verilmesi bürokratik engellerin azaltılmasını da sağlamaktadır. OSB’lerde yer alan firmalar emlak vergisi, bina inşaat harcı ve yapı kullanma izin harcı, atık su bedeli, KDV (Teşvik belgesi kapsamında yapılacak makine ve teçhizat teslimlerinde) vb. vergilerden muaftır.

OSB tüzel kişiliği ve OSB’de yer alan işletmelere tanınan muafiyetler aşağıdaki tabloda verilmektedir.

OSB’lerin temel faydalarını aşağıdaki gibi sıralamak mümkündür, Özel sektör yatırımlarının planlı bölgelere yönlendirilmesi, Sanayinin az gelişmiş bölgelerde yaygınlaştırılması,

Tarım alanlarının sanayide kullanılmasının önüne geçilmesi, Fabrikaların önceden planlanmış bir arazi üzerine yerleştirilmeleri, Altyapının gereksinmelere uygun olarak planlanması,

İşletmelerin ulaştırma, elektrik, su, kanalizasyon ve sosyal tesisler gibi ortak alt yapı hizmetlerinden birlikte yararlanmaları, Sağlıklı, ucuz, güvenilir bir alt yapı ve ortak sosyal tesisler gibi ortak hizmet alanlarının oluşturulması, Ortak arıtma tesisleriyle çevre kirliliğinin önlenmesi, Sanayi işletmelerinin birbirleriyle işbirliği ve uyum içinde üretim yapmaları,

Birbirini tamamlayıcı ve birbirinin yan ürününü teşvik eden sanayicilerin bir program içinde üretim yapmaları; üretimde verimlilik ve kârlılık sağlanması, OSB’lerin devlet gözetiminde kendi organlarınca yönetilmesi, Kentlerin sağlıklı ve planlı gelişmelerinin sağlanması.

Ayrıca, OSB uygulamalarıyla, bölgesel hammadde kaynaklarının aynı yörede işlenebilmesiyle, başka bölgelerde gerçekleştirilen ara mal üretimlerinin mamul üretime dönüştürülmesi ile kırsal ve kentsel ekonomilerin canlılık kazanmasına katkı sağlanmaktadır. 

OSB’lere sağlanan bu avantajlarla cazibe merkezi haline gelebilirler mi?

Bakanlığımızın OSB’lere yönelik genel politikası; Organize Sanayi Bölgelerinin marka oluşturacak cazibe merkezleri haline gelmesi ve OSB’lerin tam kapasiteyle faaliyete geçebilmeleri için sürdürülebilir tedbirlerin alınmasıdır. Bölgelerden ve sanayicilerimizden gelen talepler doğrultusunda OSB mevzuatımız ihtiyaç oldukça güncellenmektedir. Özellikle organize sanayi bölgelerimizin yönetim yapılarıyla, mevcut OSB’lerin doluluk oranını arttırmayla, eğitim sistemiyle ilişkileriyle, ihtisas bölgelerinin sayısını artırmayla ilgili çalışmalarımız devam etmektedir.

Enerji ve hammaddelerin verimli bir şekilde kullanıldığı, atıkların minimize edildiği, işletmeler arası malzeme ve enerji değişimlerinin üst düzeyde olduğu, yerel toplum ile entegrasyonun sağlandığı, ekonomik büyüme, ekolojik kalite ve sosyal dengenin kurulduğu Yeni Nesil OSB’ler kurulacaktır. Sanayinin ihtiyaç duyduğu nitelikli eleman ihtiyacının giderilmesine yönelik olarak faaliyete bulunan OSB’lerde; mevcutların yanında yeni Mesleki Teknik Eğitim Okulları (Teknik Kolejler) açılması için çalışmalar devam edecektir.  Sanayi sektöründe çalışan kadınlarımızın, çocuklarının eğitimi ve gelişimi için faaliyete bulunan OSB’lerde kreş açılması için çalışmalar devam edecektir.

OSB’lerin daha aktif çalışması için yasal değişikliklerde yapılmıştı. Yapılan yenilikleri aktarır mısınız?

Diğer taraftan; Kamuoyunda Üretim Reformu Paketi olarak bilinen 1 Temmuz 2017 tarihinde yürürlüğe giren 7033 sayılı “Sanayinin Geliştirilmesi Ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile birlikte OSB Kanunun birçok maddesinde düzenleme yapılmış ve OSB’lerin gelişimine yönelik olarak birçok yenilik getirilmiştir. İlk olarak OSB’lerden gelen yoğun istek doğrultusunda OSB yönetimlerinin görev sürelerini 2 yıldan 4 yıla çıkartarak yatırımların sürekliliğini sağlamayı hedefledik. Yatırım yeri maliyetini azaltmak amacıyla en önemli düzenleme OSB’lerdeki parsel satış birim fiyatlarına limit getirilmesidir. Bu düzenleme ile OSB’ler parsel satışlarında Bakanlığın belirlediği prensipler dışında parsel satış fiyatı belirleyemeyecek ve böylece parsel satış fiyatlarının yüksek olduğu bölgelerde bu fiyatlar aşağı çekilecektir.  Kredi kapsamının genişletilmesi yanında OSB’lerin gelirlerini artırıcı bir fayda olarak da KOSGEB’in OSB arsa satışlarından elde ettiği %1’lik payı kaldırdık. En temel amacı çarpık sanayileşmeden kaynaklı çevresel kirliliğin önüne geçmek olan (Geçici Madde 8 kapsamında uygulaması biten) Islah OSB uygulamamızı sanayicilerimizin yoğun taleplerine karşılık vermek için yeniden başlatıyoruz. Bunlara ek olarak, organize sanayi bölgelerindeki binalardan emlak vergisi alınmaması hususunu hayata geçirdik. Bu düzenleme ile bu alanlardaki yatırımcıların üzerindeki bir yükü daha kaldırdık. Söz konusu Kanun ile OSB Kanununa eklenen ek 3’üncü madde, OSB’lerde en az on kişilik istihdam taahhüt eden gerçek veya tüzel kişilere tamamen veya kısmen bedelsiz parsel tahsisine imkan sağlamaktadır.

4562 sayılı Kanunun ek 3 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan “Organize Sanayi Bölgelerinde Yer Alan Parsellerin Tamamen Veya Kısmen Bedelsiz Tahsisine Dair Yönetmelik” 9 Şubat 2018 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bahse konu Kanun maddesinin birinci fıkrası gereğince kapsamı ve süreyi belirleyen bir Bakanlar Kurulu Kararı alınması gerekmektedir. Mezkur Bakanlar Kurulu Kararının alınmasını müteakip uygulamaya başlanabilecektir. Söz konusu maddeyle OSB’lerde atıl kalan yatırımlara sanayicilerin yönlendirilmesi ve OSB’lerin canlanması hedeflenmektedir. Bakanlığımızca, ülke genelinde sanayimizin gelişebilmesi için kaçınılmaz olan ve yapımına başlanan OSB uygulamalarının bir an önce tamamlanarak sanayicimizin hizmetine sunulmasına ve ihtisas OSB’lerin sayısını arttırmaya yönelik çalışmalara devam edilecektir.