Savunma sanayii alanında dünyada ilk 10 kuruluş içerisinde olmayı hedefliyoruz
Kuruluşu 15.yüzyılda topçu birliklerine top, barut ve mermi sağlamak için inşa edilen “Tophane-i Amire”ye dayanan Makina ve Kimya Endüstrisi, 1950 yılından bugüne kadar da Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu adı altında yoluna devam ediyor. Kuruluş amacına uygun olarak kendine verilen yurt savunmasında ihtiyaç duyulan silah ve mühimmatların üretiminde dolayısı ile yurt savunmasında çok önemli görevler alan Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu yeni bir döneme girdi. Makine ve Kimya Endüstri A.Ş’nin gerçekleştirdiği çalışmalar ve bu yeni dönem ile ilgili görüşlerini aldığımız Makine ve Kimya Endüstrisi A.Ş. Genel Müdürü Yasin Akdere, önemli açıklamalarda bulundu.
Makine ve Kimya Endüstri A.Ş.’nin geldiği noktayı özetler misiniz?
Şirketimiz geleceğinin olmazsa olmazı Ar-Ge faaliyetlerine büyük önem vermektedir. Bu kapsamda etkin Ar-Ge birimleri oluşturduk. Ve bugüne kadar 200’ü aşkın Ar-Ge projesini tamamladık. Tamamlanan bu projelerin büyük bölümünün seri üretimine başladık ve Türk Silahlı Kuvvetleri envanterine teslim ettik.
Şirketimizce halen toplam bütçesi 610 milyon TL olan 95 Ar-Ge projesi yürütülüyor. 2020 yılında ciromuzun yüzde 2,51 oranı olan 78 milyon TL’lik Ar-Ge harcaması yaptık. 2021 yılı için planımız ise ciromuzun yüzde 5,42’sini oluşturan 244 milyon TL’lik harcama.
Şirketimizin son 3 yılındaki ürün satışlarında da önemli oranda artış kaydettik. 2018’de satış rakamlarımız 1.792 milyon TL iken 2019’da yüzde 45 artarak 2.585 milyon TL’ye yükselmiş, 2020’de ise yüzde 20 artarak 3.102 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılı için ise hedefimiz 4 milyar TL’yi aşmaktır.
Şirketimiz; 2018 yılında 177 milyon TL, 2019 yılında 695 milyon TL, 2020 yılında ise 926 milyon TL ticari kar elde etmiştir. Şirketimiz hem 2018 hem de 2019 yılında ödediği vergilerle de öncü olmuştur. 2018 yılında ödediği 73 milyon TL vergi ile 96’ncı, 2019 yılında ise 178 milyon TL vergi ile 41’inci sıraya yerleşerek Türkiye’nin ilk 100 mükellefi arasına girmiştir. Ayrıca 2019 yılında en fazla kurumlar vergisi tahakkuk ettirilen tek Türk savunma sanayi firması olmuştur. 2020 yılı için de ödediği 218 milyon TL ile ilk sıralarda yer almasını bekliyoruz.
Şirketimiz İstanbul Sanayi Odası tarafından hazırlanan “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” arasında da ön sıralarda yer almıştır. 2018 yılında 133’üncü, 2019 ve 2020 yıllarında ise 90’ıncı sırayı alan sanayi kuruluşudur.
Bir kamu şirketi olarak, bürokratik kurallar çerçevesinde; Silahlı Kuvvetlerimizin ihtiyaçlarını karşılamanın yanında ortaya koyduğumuz pazarlama satış çalışmalarını da birkaç rakam ile örneklendirmek isterim.
2005 yılında 3 milyon USD seviyesinde olan şirket ihracatımız pandemi öncesi dönemde 100 milyon USD’yi, 2010 yılında 330 milyon TL olan yurtiçi satışlarımız ise 2020 yılı itibariyle 3 milyar TL’yi aşmış durumdadır.
Dolayısıyla şirketimizin son yıllarda yaptığı Ar-Ge çalışmalarından, üretim, satış – pazarlama faaliyetlerine kadar geldiği nokta konusunda mütevazı olamayacağım. Şirketimizi buraya taşıyan süreçte tecrübe, azim, kararlılık ve başarı öyküsü var.
MKE A.Ş. ordunun hangi önemli ihtiyaçlarını karşılıyor?
Şirketimiz, ülkemizin yurtdışına bağımlılığını ortadan kaldırmak ve ihtiyaç duyulan ürünleri kaliteli ve hızlı şekilde üretmek ve ürün portföyünü genişletmek için var gücüyle çalışmalarını sürdürmektedir. Bu kapsamda
ordumuzun ihtiyaç duyduğu 5,56 mm’den 203 mm’ye kadar silah sistemleri ile mühimmatını üretebilme ve bunları çeşitlendirebilme kabiliyetimiz mevcuttur.
Şirketimiz halihazırda MPT 76 ve MPT 55 piyade tüfeklerini üretmiş ve MPT 76’nın hafifleştirilmiş modelini de ordumuzun hizmetine sunmuştur. Ayrıca PMT76/57A, 12.7 mm platform makinalı tüfekler, 25 mm kara topu, 20mm, 25 mm ve 35 mm hava savunma silahları da Şirketimiz tarafından üretilebilmektedir. 105 mm Havadan Taşınabilir Hafif Çekili Obüs (BORAN) üretilerek kalifiye edilmiştir. Aynı şekilde ALTAY Tankı, FIRTINA Obüsü ve KORKUT Alçak İrtifa Hava Savunma Sistemi’nin ana silah sistemleri de Şirketimizce üretilmektedir.
Şirketimiz, savaş gemilerimizin ihtiyacı olan silah sistemleri için de düğmeye basmış, bu alanda yurtdışına bağımlılığı ortadan kaldıracak hamleyi başlatmıştır. Savaş gemilerimizin ihtiyaç duyduğu 76 mm ile 127 mm deniz topları için üretim kabiliyeti kazanmış ve çalışmalarına hız vermiştir. Hava unsurlarının ihtiyacı olan döner namlulu silah sistemleri için başlattığımız çalışmalarımız da tamamlanmak üzeredir.
Şirketimiz tarafından tamamen yerli ve milli imkanlarla yıllık 200 ton üretim kapasiteli Enerjetik Malzemeler Üretim Tesisi kurulmuştur. Tesiste, uçak bombaları, roket ve füze başlıkları, kompozit roket yakıtları, çeşitli mühimmatlar ve piroteknik malzemelerde ham madde olarak kullanılan RDX, HMX ve CXM üretilerek yurtdışına bağımlılığımız büyük ölçüde ortadan kalkmıştır.
Hedeflerinizi aktarır mısınız?
Ana hedefimiz, Makina ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi’ni güçlü yönetilen, hızlı karar alan, teknolojik dönüşümünü tamamlamış, yüksek karlılığa, verimliliğe sahip, milli ve yenilikçi üretim yapan ve en önemlisi rekabetçi ve müşteri odaklı küresel bir marka haline getirmektir.
Bu kapsamda mevcut ürün gruplarımızı yüksek kalite ve verimlilik ile üretmeye devam ederken, Ar-Ge faaliyetlerimize hız vererek ürün yelpazemizi genişletmek ve önümüzdeki 5 yıl içinde Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi’nin savunma sanayii alanında dünyanın ilk 10 kuruluşundan biri olmasını hedefliyoruz.
Savunma sanayi alanında yerli çalışmaların önemi giderek artıyor. Bu çerçevede MKE A.Ş.’nin başlattığı yerli çalışmalardan bahseder misiniz?
MKE A.Ş. ülkemizin silah, mühimmat ve enerjetik malzemeler sektöründeki ihtiyaçlarını karşılayarak yüzde 100 yerli ve milli savunma sanayiini oluşturma ve ülke savunmasında kendi kendimize yettiğimizi gösterme azmi ve kararlılığında bir şirkettir. Bu kapsamda önemli projeler üzerinde çalışmalarımız sürüyor. Birkaç örnek vermek gerekirse;
76/62 mm Deniz Topu Projesi: Deniz Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaçları doğrultusunda Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından yurtdışından tedarik edilen 76/62 mm deniz topu silah sisteminin milli imkanlarla tasarlanması, üretilmesi ve yurtdışına bağımlılığının azaltılarak Türk Silahlı Kuvvetlerinin kullanımına sunulması amacıyla 16 Eylül 2019’da Şirketimizin öz kaynaklarıyla bir Ar-Ge projesi başlatılmıştır. Projede, silah sistemine ait komponentlerin tasarımı tamamlanmıştır.
127 mm Deniz Topu Namlu Komplesi Geliştirme Projesi: Deniz Kuvvetlerinin ihtiyacını karşılamak ve 5”/54 (127 mm) milli deniz topu namlusu üretme kabiliyetine sahip olmak için bu projeye başlanmıştır. Namlular üretim aşamasındadır ve 2021 yılı içinde projenin tamamlanması planlanmaktadır.
105 mm BORAN Obüsü Geliştirme Projesi: 105 mm BORAN Obüsü Geliştirme Projesi kapsamında havadan taşınabilir obüs sisteminin üretimi amaçlanmıştır. Uluslararası standartlarda belirtilen 24 adet testten oluşan tasarım doğrulama ve ürün kalifikasyon testleri başarıyla sonuçlanmıştır. Boran projesi, üretim hattı kalifikasyonu aşamasındadır. Testlerin tamamlanmasının ardından Kara Kuvvetleri Komutanlığına teslim edilecektir.
E-Fırtına Projesi: E -Fırtına Projesi kapsamında Fırtına obüslerine hibrit güç ve tahrik sistemi entegre edilerek obüslerin güç ve transmisyon grupları yerlileştirilmiştir. Proje ile Fırtına obüslerinin yüksek teknolojiye sahip, daha hızlı, daha atak ve daha güçlü olmasının yanı sıra sessiz çalışma ve termal iz bırakmama özelliği ile ısı güdümlü roketler ile vurulma ihtimali azalacaktır. E-Fırtına Projesi sayesinde Fırtına obüslerinin motor ve transmisyon konusunda yurt dışı bağımlılığı ortadan kaldırılarak, ihracat kısıtları aşılmış olacaktır. Proje üzerinde çalışmalar devam etmektedir.
Elektrikli Zırhlı Muharebe Aracı Projesi (E-ZMA): Elektrikli Zırhlı Muharebe Aracı projesi ile Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan M113 Zırhlı Personel Taşıyıcı araçların hibrit (elektrik motoru tahrikli dizel jeneratör destekli) hale getirilmesi ve 25 mm Silah Kule Sisteminin entegrasyonunun yapılması amaçlanmaktadır. 24 Ağustos 2020 tarihinde başlayan projenin testleri başarıyla tamamlanmış ve seri imalat süreci başlamıştır.
120 mm Havan Silah Sisteminin Araç Üstüne Entegrasyonu Geliştirme Projesi: Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçları doğrultusunda yarı otomatik yüklemeli ve üzerinde atış kontrol ünitesi yer alan, 9 km menzile ve 10 atım/dk atış hızına sahip 120 mm Yivsiz Setsiz Havan Silah Sisteminin geliştirilerek uygun bir araç üzerine monte edilmesi amacıyla proje başlatılmıştır. Testleri başarıyla tamamlamıştır. Silah sisteminin araç üzerine entegrasyonu çalışmaları devam etmektedir.
12,7 x 99 mm Döner Namlulu Silah Sistemi (DNSS): Proje 12.7 x 99 mm NATO Fişeği atabilen 3 adet namluya sahip, kara araçlarında, helikopterlerde, savaş gemilerinde ve karakollarda kullanılabilecek Döner Namlulu (Gatling) Silah Sisteminin (DNSS) özgün olarak tasarlanarak Türk Silahlı Kuvvetlerinin (TSK) envanterine kazandırmak amacıyla başlatılmıştır. 2021 yılı sonuna kadar projenin tamamlanması planlanmaktadır.
20 mm 6 Namlulu Silah Sistemi: Türk Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla başlatılmıştır. Test faaliyetleri devam etmektedir. Projenin 2021 yılı sonuna kadar tamamlanması planlanmaktadır.
Yakın Hava Savunma Sistemi (YHSS): Yakın Hava Savunma Sistemi (YHSS) projesi ile başta güdümlü mermiler (G/M) olmak üzere havadan karaya füzeler, seyir füzeleri, insansız hava araçları, uçaklar ve helikopterlere karşı gemi platformlarının hava savunması en etkili şekilde karşılanacaktır. Yakın Hava Savunma Sistemi (YHSS) şirketimiz tarafından yerli ve milli imkanlar ile geliştirilecek ve bu konudaki yurt dışı bağımlılığı ortadan kaldırılacaktır.
Makine ve Kimya Endüstrisi Anonim Şirketi’nin kuruluşu, yönetimi, görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyen Kanun Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girdi. Konuyla ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?
Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumu’nun imkân ve kabiliyetlerinin daha fazla güçlendirilerek, özel sektör dinamizmi ile hareket edebilecek, stratejik ve nitelikli personeli ile sektöründe gelişen teknolojileri izleyip modern mühimmat, silah ve sistemleri geliştirebilecek ve üretebilecek, yurt dışında rekabet yetkinliğine haiz, ekonomik ve yapısal değişimlerden etkilenmeyecek, Hazine desteğine ihtiyaç duymadan faaliyetlerini sürdürebilecek bir organizasyon haline dönüşmesi bir zorunluluk haline gelmişti.
MKE A.Ş.’nin kurulması hakkındaki Kanun ile MKE, KİT statüsünden daha esnek, ürün çeşitliliği ve kalitesi yüksek, rekabet yetkinliğine haiz bir yapıya kavuşturulmuş oldu. Sermayesinin tamamı Hazineye, yönetim, temsil, denetim hak ve yetkileri Milli Savunma Bakanlığına ait olan özel hukuk hükümlerine tabi bir kamu şirketine dönüştü. Ve tamamen devlet koruması ve gözetimi altında daha da güçlenerek faaliyetlerini sürdürecek.
Kurum bünyesinde görev yapan hiçbir personelin işten çıkarılması kesinlikle söz konusu olmayacak. Personel tüm mali ve sosyal hakları korunarak çalışmaya devam edebilecek.
Ayrıca Şirketimizin Sayıştay ve TBMM denetimi başta olmak üzere kamu denetimi devam edecek ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında bağımsız denetim kuruluşları tarafından da denetlenecek.
Burada şunu gözden kaçırmamak gerekiyor. MKE A.Ş. sermayesinin tamamı ve yönetimi devlete ait olan bir kamu şirketidir. Dönüşümün amacı; MKE’nin engin tecrübe ve birikimini yeni dünyanın gereklilikleri ve teknolojiyle entegre hale getirerek daha ileriye taşımak ve dünyanın en önemli savunma sanayi şirketleri arasındaki yerini sağlamlaştırmak.
Savunma sanayi alanında bir başka önemli konu da ihracat çalışmalarıdır. İhracatla ilgili gelecek hedeflerinizi aktarır mısınız?
Şirketimiz, sahip olduğu ürün ve hizmet portföyü, kalite hassasiyeti, tecrübesi, satış sonrası hizmet desteği ile dünyada eşi benzeri olmayan bir kuruluş. İhracat anlamında çok önemli bir seviyeye taşıdığımız başarımızı, vurguladığımız bu özelliklerin altını çizerek farklı bir boyuta taşımak niyetindeyiz. Yurtdışında halihazırda ‘kalite’ ile özdeşleşmiş olan markamızın, sektöre yön veren, ileri teknoloji kullanan, dünyanın en büyük ordularından birinin ana tedarikçisi olan bir kimlik ile anılması için var gücümüzle çalışmalarımızı sürdürüyoruz.
Her ne kadar pandemi süreci hızımızı kesse de, şirketimizin yurtdışında tanınırlığını artırmak için çalışmalar yapıyoruz. Pandemi koşullarına rağmen Abu Dabi’de düzenlenen IDEX, Irak’ta düzenlenen IQDEX, Ukrayna’da düzenlenen Ukraine Arms & Security adlı uluslararası fuarlara katılım sağladık. Yeni ürün arz ve talepleri, müşteri eğilimleri, politik süreçler ve rakiplerimizi sürekli analiz ettiğimiz ve kendimize yön verdiğimiz bir yapı oluşturmuş durumdayız. Şirketimizin adının yüksek ihracat rakamları ile anılmasını hedefliyoruz. Şirketimiz bir yandan bizi her daim onurlandıran ordumuzun ihtiyaçlarını karşılarken diğer yandan yaptığı ihracatlar ile ülkemize katkı sağlamaya devam edecektir. KASIM 2021