Koluman Holding İş Geliştirme ve Strateji Başkanı Dr. Önder Ege: Amacımız akıllı ve çevreci teknolojiler geliştirmek

Ağır lojistik destek araçlarını teknoloji ile birleştirmeyi başaran Koluman, yakaladığı başarıyı ihracatla taçlandırmak istiyor. Teknolojinin geleceği olan otonom ve hibrit sistemler üzerinde çalıştıklarına vurgu yapan Koluman Holding İş Geliştirme ve Strateji Başkanı Dr. Önder Ege, sorularımızı yanıtladı.

Koluman Holding’in savunma sanayii geçmişini aktarır mısınız?
Yarım asrı aşkın süredir 10.000’i aşkın araçla Türk Silahlı Kuvvetleri’ne doğrudan ve dolaylı teslimatlar gerçekleştirmiş bir şirket olarak, askeri mobilite alanında zaten güçlü bir altyapıya sahiptik. 2014 yılında, HISAR hava savunma sisteminin platform ortağı olarak ASELSAN ile başlayan iş birliğimiz, savunma sanayiine olan bakış açımızı stratejik bir boyuta taşıdı. Bu süreçte, ağır lojistik destek araçlarında yüksek taşıma kabiliyeti ve off-road performansı gibi kritik ihtiyaçları analiz ederek, DERMAN 8×8 zırhlı taktik lojistik destek aracını geliştirdik. Bu araç, Koluman’ın üretim tecrübesiyle askeri mühendislik kabiliyetini buluşturan bir kilometre taşıdır.

DERMAN aracının önemi ile ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?
DERMAN bizim için sadece bir araç değil, geleceğe yönelik bir vizyonun ve güçlü bir mühendislik altyapısının kanıtı. Bu platform, bizim için modüler bir yapının ve farklı ihtiyaçlara uyarlanabilme kabiliyetinin başlangıcı oldu. DERMAN’dan sonraki en önemli hedeflerimiz arasında modüler araç platformları, 4×4 taktik tekerlekli araçlar ve farklı görevler için özel olarak tasarlanmış araçlar yer alıyor. Bunun yanı sıra, teknolojinin geleceği olan otonom ve hibrit sistemler üzerine de ciddi Ar-Ge çalışmaları yürütüyoruz.
DERMAN bizim için bir araçtan çok daha fazlası; o, savunma vizyonumuzun mühendislik karşılığıdır. Modüler tasarımı sayesinde konteyner taşıyıcıdan kurtarıcıya, yakıt tankerinden komuta-kontrol aracına kadar farklı konfigürasyonlarda kullanılabiliyor. Bu da bizi geleceğin ortak platform temelli askeri çözümlerine bir adım daha yaklaştırıyor. Önümüzdeki dönemde ise 4×4 taktik araçlar, özel görev platformları ve otonom görev araçları Koluman’ın odaklanacağı başlıca alanlar arasında yer alıyor.

KolumanTech çatısı altında yaptığınız Ar-Ge çalışmalarınızdan bahseder misiniz?
KolumanTech, Koluman’ın geleceğe bakış açısını temsil ediyor. Amacımız sadece üretim yapmak değil, aynı zamanda akıllı ve çevreci teknolojiler geliştirmek. Özellikle yapay zeka destekli sürüş ve görev sistemleri, sensör füzyonu gibi alanlarda yoğun çalışmalarımız var. Aynı şekilde, araçlarımızın performansını artırmak ve ağırlığını azaltmak için ileri kompozit malzemeler üzerinde de çalışıyoruz. Otonom sürüş prototiplerimiz şu anda test aşamasında ve bu teknolojileri hem sivil hem de askeri alanda kullanmayı hedefliyoruz.
KolumanTech, mühendislik gücümüzün teknolojiyle birleştiği stratejik dönüşüm alanıdır. Savunma sanayiindeki faaliyetlerimiz sadece mekanik üretimle sınırlı değil. Otonom sürüş teknolojileri, elektro-mekanik düzleme sistemleri, 360° durumsal farkındalık görüntüleme, -32°C’de çalıştırma çözümleri, merkezi lastik şişirme sistemleri gibi kritik alt sistemlerin Ar-Ge’sini kendi bünyemizde gerçekleştiriyoruz. Yapay zeka destekli görev sistemleri ve ileri malzeme teknolojileri de çalışmalarımızın merkezinde yer alıyor.

İhracat hedefleriniz ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
İhracat, büyüme stratejimizin temel direklerinden biri. Özellikle dost ve müttefik ülkelerle güçlü ilişkiler kurarak global pazarda yer edinmek istiyoruz. Bu noktada Avrupa ve Amerika başta olmak üzere Afrika, Orta Doğu, Orta Asya ve Güneydoğu Asya ülkeleri hedef pazarlarımız. DERMAN platformumuz çeşitli ülkelerde testlerden geçti ve bu bölgelerden gelen talepler doğrultusunda aktif olarak teklifler sunuyoruz.

Zorlu arazi ve çevre koşullarında personel ve yük taşıma aracımız olan KISRAK’ta ihracatta önemli bir potansiyel taşıyor. Muhtelif lojistik destek, keşif, komuta merkezi, doğal afet kurtarıcı araç versiyonları ile sahada yüksek hareket kabiliyetine sahip KISRAK aracımıza yoğun talep olduğunu görüyoruz. 
Bu kapsamda ihracat, büyüme stratejimizin merkezinde yer alıyor. Ülke olarak savunma sanayi ekosistemizdeki son dönemlerde gerçekleşen atılımlar sevindirici ancak bizim gibi şirketlere düşen bir diğer önemli görev de yurtdışına açılarak ülkemiz için yaratılan katma değeri arttırmaktır. NATO üyesi ülkeler başta olmak üzere, Körfez ve Asya coğrafyaları odak pazarlarımız arasında. DERMAN platformu bazı ülkelerde testlerden geçti, bazı ülkelerde ise aktif teklif süreçlerimiz devam ediyor. Stratejimiz, sadece ürün değil; entegre sistem çözümleriyle pazarda konumlanmak.

Yazılım ve komuta-kontrol entegrasyonu gibi alanlardaki çalışmalarınızı aktarır mısınız?
Koluman, kendini bir araç üreticisinden öte bir sistem entegratörü olarak konumlandırıyor. Platformlarımıza entegre ettiğimiz görev bilgisayarları, kullanıcı arayüzleri, haberleşme ve komuta-kontrol sistemleriyle hem donanım hem de yazılım bütünlüğü sunuyoruz. Bu sayede, kendi araçlarımızda olduğu kadar üçüncü taraf platformlarda da görev sistemleri kurabiliyoruz.

Savunma sanayiinde yerlilik oranının artırılması üzerinde çalışmalar devam ediyor. Bu konuda bir değerlendirme alabilir miyiz?
DERMAN başta olmak üzere savunma platformlarımızda %75’i aşan yerlilik oranına ulaştık. Ancak bunu bir sayıdan ibaret görmüyoruz. Yerli tedarikçilerimizle Ar-Ge tabanlı iş birlikleri yapıyor, teknoloji transferi sağlıyor ve kritik bileşenlerde ortak geliştirme projeleri yürütüyoruz. Mersin-Tarsus’taki 80.000 m²’lik üretim kampüsümüz bu entegre ekosistemin ana omurgasını oluşturuyor.

Tarsus’taki üretim tesisimiz, mühendislik ve üretim kabiliyetinin somut bir yansıması. Ancak bu tesis bizim için sadece bir fabrika değil, aynı zamanda bir inovasyon ve eğitim üssü. Koluman Akademi çatısı altında genç mühendis ve teknisyenlerimizi uygulamalı programlarla yetiştiriyor, üniversite-sanayi iş birlikleriyle bölgesel kalkınmaya da katkı sağlıyoruz.

Gelişmeler ışığında savunma sanayimizin geleceği ile ilgili neler söylemek istersiniz? Önümüzdeki on yıl, Türkiye’nin sadece kendi ihtiyaçlarını karşılayan değil, küresel ölçekte sistem çözümleri sunan bir savunma sanayi ülkesi haline geleceği bir dönem olacak. Koluman olarak bu dönüşümün aktif bir parçası olmayı; kara platformları özelinde modüler, otonom, yapay zekâ destekli ve yüksek teknolojiye sahip çözümler sunan bir aktör olarak konumlanmayı hedefliyoruz.
Askeri araçların dışında sivil ve kamu araçlarında yaptığınız çalışmaları aktarır mısınız?
Evet, sivil-askeri ortak kullanım yaklaşımını önemsiyoruz. Zırhlı kurtarıcı araçlarımız, mobil sağlık ünitelerimiz ve afet müdahale sistemlerimiz hem askeri operasyonlarda hem de sivil krizlerde kullanılabilecek esneklikte tasarlandı. Bu sayede kamu kaynaklarının daha etkin kullanılması mümkün hale geliyor. Hedefimiz Koluman’ın hem savunma sanayinde hem de ticari ürünlerde global bir marka haline gelmesidir.