Çevreyi kirleten ve ithalata dayalı enerji kaynaklarının önünün tıkanması gerekiyor

Küresel iklim değişiklikleri yenilenebilir ve alternatif enerji kaynaklarına ilgiyi artırdı. Son dönemde bu alanlarda yapılan yatırımlar hızla artarken, ülkemizde de konu ile ilgili gelişmeler kamuoyunda ilgi ile karşılanıyor. Yenilenebilir ve alternatif enerji alanlarında yaşanan gelişmeleri değerlendirmek için biraraya geldiğimiz DCD Enerji Yönetim Kurulu Başkanı Orkun Özgencil, sorularımızı yanıtladı.

Enerji sektörünün ülkemizdeki liberalleşme serüveni ile ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?

Ülkede enerji alanındaki liberalleşme çalışmaları, bu alanda yatırım yapan firmaların önümüzdeki on-on beş yılda devlet desteği olmadan karlı bir şekilde faaliyetlerine devam etiği bir ortama evrildiği zaman daha anlamlı bir hale gelecektir. Enerji piyasasının içerisine siz ne kadar çok maliyeti düşük enerji üretim tesisi sokarsanız enerji maliyetleriniz de düşer. Yaratılan rekabet ortamı da size istediğiniz sonuca ulaşmanızı sağlayacaktır. Eskiden parmakla sayabileceğiniz enerji üretim tesisiniz varken, bugün Türkiye’nin her tarafına yayılmış farklı kaynaklardan enerji üreten tesislerimiz var ve bu tesisleri bir pota altında eritmek gerekir. Bu eritme doğrultusunda birim maliyetinizi ne kadar aşağı çekerseniz o kadar liberal bir sistemden bahsedilebilir. Devlet bu ortamda tamamen üretici ve tüketiciye oyunu terk etmesi oldukça önemlidir.

Aktardığınız çerçeveye çok yolumuz var mı?

Az kaldı, çok fazla yolumuz yok. Yaşanan gelişim azımsanamayacak boyutlara geldi. Yapılan yatırımlar enerji konusunda dışa bağımlılığımızı her geçen gün azaltmaktadır. Nüfusu yüksek endüstrileşmeye çalışan bir memleket olmamız nedeni ile enerji alanındaki yatırımlarımızın artmasına neden oluyor.

Dünya ölçeğine baktığımız zamanda özellikle Afrika ve benzeri coğrafyalarda enerji üretim ihtiyacı oldukça fazla ve bu durum sektörün gelecek seyrini de göstermektedir. Bu konudaki görüşlerinizi alabilir miyiz?

Bu coğrafyalarda acilen enerji yatırımları yapılması gerekiyor. Bu yatırımların da insanların hayatta kalabilmesi için gerekli olduğu bir ortam yaşandığını söyleyebilirim. İnsanların suya ulaşamadığı bir coğrafyada kuyu açılması gerekiyor ve bu kuyularında enerjiye ihtiyaç duyuluyor. Bu enerjinin olmadığını söylemek oldukça üzücüdür. Dolayısıyla buralarda enerjinin üretilmesi, desantral bir şekilde üretilmesi oldukça önemli bir konudur.

Enerji arzı konusunda ülkemizdeki son durum ile ilgili neler söylemek istersiniz?

Güncel olarak enerji arzında bir sıkıntımız yok, ancak ekonomik etkenler nedeni ile bekletilen yatırımlar, ileride bizi bir enerji darboğazına sokabilir. Bizim için bir diğer negatif durum doğal gazve kömür gibi enerji kaynakları hususunda dışa bağımlı olmamızdır. O nedenle yapılacak yatırımlar daha anlamlıdır.

Türkiye ölçeğine baktığımız zaman biyokütle alanında yapılan yatırımlar ile ilgili neler söylemek istersiniz?

Türkiye’de bu alanda yapılan yatırımlar düşük seviyelerde. Bu alanda yatırımlar yapılıyor ama yeterli düzeyde yapıldığını söyleyemeyiz. Bu alanda yapılan yatırımların artırılması için devletin atıkları kendi himayesinde toplaması gerekiyor. Çöp, tarımsal atık gibi kaynakların belli bir mekanizmayla toplanmadığı takdirde enerji üretim tesisinin sağlıklı bir şekilde çalıştırılabilmesi mümkün değil. Devlet belediyeler aracılığı ile bu atıkları toplar ve ihale yolu ile satışını sağlayabilirse bu yatırımların önündeki en büyük engel de kalkmış olur.

Belediyeler son dönemde bu alanda enerji üretimi alanında yatırım yapmak için harekete geçti.

Bu olumlu bir gelişme. Uluslararası finans kuruluşları da bu işin içerisine sokulabilirse akıllıca bir iş yapılmış olur. Akabinde daha kollektif projeler üreterek yatırımlarımızı rantabl hale getirebiliriz. Bunları yapabilirsek biyokütle alanında 1000MW’lık bir kurulu güce ulaşabiliriz.

Bugün itibari ile bu alanda ne kadar kurulu gücümüz var? 

Rakamlardan emin değilim ancak 650 MW civarında olduğunu tahmin ediyorum.

Çevre ile ilgili bir değerlendirme yaptığımızda enerji yarımları ile ilgili neler söylenilebilir?

Bakıldığında çevreye en fazla zarar veren kaynağın kömür olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla yakarak üretmeye çalıştığımız enerji çevreyi ve insan salığını olumsuz etkiliyor. Yenilenebilir enerji kaynaklarını geliştirebilirsek çevreye zarar veren diğer enerji üretim kaynaklarından uzak durabiliriz. Çevreyi kirleten ve ithalata dayalı enerji kaynaklarının önünün tıkanması gerekiyor. Bu yolla yerli ve milli enerji üretiminin önü açılabilir. Her şeyden önemlisi ise çöpümüzü enerjiye çevirebilmemizdir. Avrupa’da beş yüz binin üzerinde nüfusu olan hemen hemen tüm yerleşim yerlerinin içerisinde kendi çöpünü enerjiye dönüştüren bir tesisi var.

Biyokütle enerji üretim tesislerinin yatırım maliyetleri diğerlerine göre yüksek mi?

Rüzgardan bir miktar fakat güneşten oldukça yüksek düzeyde diyebiliriz ve zamanla maliyetlerin teknolojik gelişmelerle paralel aşağı düşeceğini söyleyebiliriz.

Bu alanda en gelişmiş ülkeler hangileridir?

Almanya, Hollanda gibi Avrupalı ülkeler bu konuda oldukça ileridir.

Firma ile ilgili bilgiler alabilir miyiz?

Türkiye’de iki tane rüzgar enerji santralinin anahtar teslim yapımı üstlendik onlar devam ediyor. Hollanda da enerji verimliliği ve alternatif enerji ile ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Enerji sektöründeki hizmetlerimizi özetlemek gerekirse, yenilenebilir ve konvansiyonel enerji santrallerinde, trafo merkezi ve enerji iletim hattı projelerinde mühendislik dahil anahtar teslim çözümler sunmaktayız. Ayrıca  endüstriyel tesisler ve fabrikalarda elektrifikasyon kapsamlarının yapımı ile birlikte modernizasyon hizmetlerimiz de bulunmaktadır.  Enerji sektörünün yanında da denizcilik alanında faaliyet göstermekteyiz. Yeni gemi yapımında elektrik, elektronik ve aydınlatma kapsamlarıyla birlikte izolasyon ve kabuk yapımında mühendislik dahil anahtar teslim çözümler sunuyoruz. Ayrıca dünyanın her yerinde seyir halinde olan gemilere de elektrik ve otomasyon konularında 24/7 servis hizmetimiz bulunmaktadır. Faaliyet bölgelerimize de değinmek gerekirse öncelik Türkiye olmak üzere Afrika ve Avrupa’da aktivitelerimiz bulunmaktadır.MAYIS 2020