Dekinsan, Cezayir’in konut sorununu çözdü

Cezayir’de önemli projeleri hayata geçiren Dekinsan Group, ülkede Türk firmalarının daha aktif yer alması için çalışmalar yapıyor. 2004 yılından buyana Cezayir’de kesintisiz çalışmalarına devam ettiklerini aktaran Dekinsan Yönetim Kurulu Başkanı Kenan Kösen, oluşturdukları güven ortamı sayesin yeni işler almaya devam ettiklerini ifade ederken, ülkemizde de konut üretimi için kolları sıvadıklarını belirtti.

Kartal Bölgesinde konut projesi gerçekleştiriyorsunuz. Bu açıdan bölgenin gelişimiyle ilgili izlenimlerinizi paylaşır mısınız?

Kartal’daki projemizde 392 dairelik lüks bir proje yapıyoruz. Projeyi yaptığımız bölge kentsel dönüşüm bölgesidir. Kartal bölgesi bizim açımızdan çok önemli bir noktada bulunmaktadır. Sabiha Gökçen Havalimanı’na çok yakın bir bölge aynı zamanda İstanbul’un giriş kapısıdır. Bu özelliklerin dışında Dekinsan Grubun, Cezayir’de önemli projeler yürütmektedir aynı zamanda Ortadoğu pazarında da girişimleri bulunmaktadır. Dolayısıyla bu ülkelerdeki konut almak isteyen yatırımcılara kendi projemizdeki daireleri satmak istiyoruz. Şuanda projemiz devam etmesine rağmen satış yapmadık. Çünkü bu projeyi kendi imkanlarımızla gerçekleştirerek Cezayir, Suriye, Irak gibi ülkelerdeki yatırımcılara satmak istemekteyiz. Dekinsan, Cezayir’de çok büyük bir konut markasıdır, amacımız bu markayı Türkiye’ye taşımaktadır.

Kentsel dönüşüm projelerinde ana amacın orada oturan insanların daha sağlıklı konutlarda oturmalarını sağlamaktır. Bu açıdan projeniz ile ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?

Biz bu projeye yapmaya karar verip bölgeye gittiğimizde evlerinin içinde oturan insanların orta gelir sahibi insanlar olduklarını gördük. Bölge gece kondu bölgesi gibi geçse de işin gerçeği öyle değildi. Evlerinde oturan kişiler arsalarının daha fazla değerlenmesi için bekleyen kişilerdi. Aynı bölgede 6 tane firma yatırım yapmaya başladı. Diğer projelerdeki anlayışta bizim yatırımımızla aynıdır. Herkes lüks ve yabancı yatırımcılara satabilecek projeleri ortaya koyarak yatırım yaptı.

Benzer bir durum Fikirtepe’de oldu ve birçok firma maddi sıkıntı yaşadığı için projeyi bitiremiyor. Aynı durum bu bölge için de geçerli olur mu?

Tabi ki firmadan firmaya farklılıklar vardır. Fikirtepe’de maalesef süreç iyi işlemedi. Bizim bölgemizde sürecin daha sağlıklı işleyecektir. Şu anda etüt çalışmaları bitti 10 Aralık tarihinde de ilk betonumuzu döküyoruz.

Artuklu A.Ş olarak projeyi bitebilecek misiniz?

Dekinsan Grup olarak bizim 12 tane firmamız var ve sadece İstanbul’a çalışmıyoruz. Firmamızın gücünü anlatma gereği duyarsak proje aşamasında hiçbir konut satmayarak yabancı yatırımcıyı İstanbul’a çekmek istiyoruz. Şuanda 250 bin Dolarlık konut alanlara verilen vatandaşlık hakkı özellikle Cezayir’deki yatırımcıların ilgisini çekiyor. Bu nedenle proje bitimine yaklaşıldığında Cezayir’deki yatırımcıları İstanbul’a getirerek daireleri gezdirmek İstanbul’u anlatmak istiyoruz. Şuanda o bölgeden Türkiye’ye çok büyük talep olduğunu söyleyebilirim.

Cezayir yatırım açısından nasıl bir ülke, Fransızca’nın hakim oluşu iş yapmak için engel mi?

Dünyanın en rahat yatırım yapılacak ülkesi olduğunu söyleyebilirim. Kanuni alt yapıları çok iyi durumdadır. Türkleri çok seviyorlar. Türkiye’ye sık sık gidip geliyorlar, öyle ki uçaklarda biz bile yer bulamıyoruz. THY’larına sorduğunuz zaman haftada 24 sefer olmasına rağmen boş yer bulunamıyor.

Dekinsan Grup olarak siz ne zamandan beri Cezayir’de bulunmaktasınız?

Dekinsan Grup olarak Cezayir’e 2004-2005 yılları arasında gittik. O dönemde Cezayir, Türkleri tanımıyordu. Biz bir iş yapmak istediğimizde Fransız veya İspanyol firmalarını örnek gösteriyorlardı. Biz ise onlara Türklerin daha iyi işler yaptığını anlattık. İstanbul’u anlattık. Dünyanın en güzel şehri İstanbul’dur dedik. Otel, tekstil, alışveriş, yeme içme ve insanlık açısından dünyanın en güzel şehridir. Zamanla Türkiye’den Cezayir’e gelen orta ölçekli yatırımcılar cafe, mağaza gibi işletmeler açmaya başlayınca bizleri tanımaya başladılar. Bizde Dekinsan Grup olarak Cezayir’den birçok kişiyi İstanbul’a getirerek ağırladık. Eskiden Fransa, İspanya, Mısır, Fas ve Tunus’a giden Cezayirli turistler artık İstanbul’a gelmeye başladı. Şuanda Türkiye, turizm açısından ve tekstil açısından en ucuz ülke ve en güzel tabiat burada bulunuyor. Cezayir’de 42 milyon nüfus bulunuyor. Nüfusun hepsinde tatil anlayışı mevcuttur. Gerekirse yemeğinden kısıyorlar ama tatillerinden kısmıyorlar. Tatilin bir hak olduğunu düşünüyorlar. Tabi bu turistler Fransa’da iki yıldızlı bir otelde harcadığı bütçe ile Antalya’da açık büfe ve beş yıldızlı bir otelde kalabiliyor. Bu konuda Cezayir’de bulunan Türkler bu konuda çok büyük katkı sağladı. THY’ları çok büyük katkı sağladı. Bu gelişmeler ışığında Dekinsan Grup, Cezayir’de büyük bir marka oldu.

Cezayir’de devlet bütçesi bu projelerin sağlıklı bir şekilde ilerlemesine uygun mu?

Cezayir, Türkiye’nin 1990’lı yıllarını yaşıyor. 1990’lı yıllarda Türkiye’de hastane yoktu, yollarımız yoktu, alt yapı eksikliklerimiz çok fazla vardı. Havalimanları yok, yollar yok, şuanda özel kolejleri bulunmuyor. Otelleri yok. Lüks konutları bulunmuyor. İkiz kuleleri bulunmuyor. Bu açıdan Cezayir’de yüksek bir iş potansiyeli mevcuttur. Cezayir bu yatırımları öncelikle petrol gelirlerinden yapmak istiyor. Bunun dışında da maden gelirleri bulunuyor. Cezayir 2007 yılından itibaren birçok alanda açılımlar yaptılar. Sonrasında petrol fiyatları düşünce bazı yatırımları durdurdular fakat konut yatırımlarını durdurmadılar. Oradaki yatırımlar devam ediyor. Buradaki konutlar halka veriliyor, 22 yıllık ödeme planları sunuluyor.

TOKİ tarzında bir anlayış mı bulunuyor?

TOKİ tarzında bir anlayışları var, fakat daha fazla avantaj sağlıyorlar. TOKİ maliyetine vatandaşlara konut veriyor. Cezayir’de ise maliyetlerin altında konutları teslim ediyorlar. Bu konuda teşvik veriyor. 22 yıl çok uzun bir süredir. Şuanda ev taksitleri ortalama 20 Dolar seviyelerindedir. Bu açıdan ödenebilir rakamlarda ev sahibi oluyorlar.

Dekinsan Grup olarak Cezayir’de şuana kadar ne kadarlık projeyi teslim ettiniz.

Şuana kadar 21 bin adetlik konut projesi gerçekleştirdik. İnşaatı devam eden 47.150 konutluk projelerimiz bulunuyor. Aralık ayında 2019 yılı planlamasında 20 bin konutluk bir projenin daha yapımına başlayacağız. Şuanda 2019 yılı için 90 bin konut yapımı konusunda bütçeler onaylandı. Dekinsan Grup olarak bu projede 20 bin konutunu biz yapacağız. Bu projelerde Çinli firmalar birinci sıradaydı ve Türk müteahhitlerde ikinci sırada bulunuyordu. Bu durum artık değişti. Dekinsan Grup olarak biz Müslüman yapımızı, işlerdeki kaliteyi ve firmamızda çalıştırdığımız Cezayirli işçilerimizle birlikte önemli projeleri hayata geçirdik. Bunu gören Cezayir yönetimi de konut projelerinde bize ağırlık verdiler. 2016 yılından sonra çıkan konut projelerinin %70’ini Türk müteahhitler aldı, geri kalanının Çinli firmalar, yerel firmalar ve Fransız firmalar aldı. Fransız ve ABD’li firmaları ağırlıklı enerji projelerine yoğunluk gösteriyorlar, Portekizler, İspanyol firmalar en çok tarım alanında hakimler. Türkler ise inşaat, az bir payla tarım ama en fazla üretim alanında bulunuyoruz. Özellikle 2018 yılında Türk firmalar üretim için büyük yatırımlar yaptılar. Dekinsan Grup olarak biz, inşaat temelli yatırımlar yaptık. Özellikle hasır çelik grubunda, beton grubunda, mobilya grubunda veya boya grubunda beş tane ayrı tesis açtık.

Cezayir’de yatırımlara teşvik veriliyor mu?

Yatırımların özellikleri göre teşvik veriliyor. Örneğin müteahhitlik alanında taahhüt işlerinin bir teşviki bulunmuyor. Yatırım anlamında teşvik veriliyor. Hasır çelik yatırımını kurarken, yurt dışından getirdiğimiz bütün sistemin gümrük girişlerinde sıfır KDV ve sıfır gümrük uyguluyor. Burada çalıştırdığımız insanların sigorta bedelinin %30’unu ödemiyoruz. Yatırımı bitirdiniz ve faaliyete geçtiğimiz gün rapor tutuluyor. Kaç kişi çalışıyor, ne kadarlık bir yatırım olmuş bunların raporu tutuluyor ve sonrasında bazı konularda muafiyet veriliyor. Bu çok iyi bir uygulamadır. Şuanda Cezayir’de 15 bin çalışanımız bulunuyor. Bunun 12 bin kişisi Cezayirli, 3 bin kişisi de Türk’tür. Buradan giden Türklerin hepsi de nitelikli çalışanlarımızdır. Çok büyük bir hastane ve üniversite inşaatı yapıyoruz. Biz 2004 yılında Cezayir’e gittik ve 3 yıl iş alamadık. 3 yıl boyunca çalışmalarımız devam etti, pazarı öğrendik, ülkenin kanunlarını öğrendik bugün ise Cezayir’in en fazla taahhüt işini alan firma haline döndük. 2.5 milyar Dolarlık taahhüt işimiz bulunuyor. Biz bu çalışmaları da 2008-2018 yılları arasında yaptık. Sıfırdan büyüdük, bugün 15 bin çalışanımız bulunuyor. Bu yıl 500 milyon Dolarlık iş yapma hedefimiz bulunuyor.

Cezayir dışında başka ülkelere açılmayı düşünüyor musunuz?

Dekinsan olarak yeni pazarlara ihtiyaç duymuyoruz. Çünkü Cezayir’de bir marka haline geldik. Bugün Cezayir’de istediğimiz işi alabiliyoruz, kurumlar bizlere güveniyor ve ülkenin kanuni alt yapısını biliyoruz. Bir başka ülkede bu seviyeye gelmek için harcayacağımız çaba çok uzun sürecektir. Dekinsan, Cezayir’in konut sorununu çözdü. Kenan Kösen olarak ben Cezayir pazarını öğrendim benden sonraki nesilde başka ülkelerdeki pazarı öğrensin ve o pazarlara açılsın. Şuanda Güney Afrika’dan da bize teklifler geliyor, bize de konut yapın diyorlar. Çünkü bizim bir marka olduğumuzu herkes görüyor. Dünya müteahhitlik listesine biz yaptığımız işlerimizle girdik. Bunu da bütün dünya gördü. Bu yüzden başka bir ülkeye yönelmek yerine var olan ülkede işlerimizi genişletelim istiyoruz. Bugün Cezayir’de yüz bin dönümlük tarım arazisi aldık. Pamuk, mısır ve buğday ekmek istiyorum. Tarım işi için 20 milyon Dolarlık makine parkı oluşturacağız. Bütün bu ürünleri de Türkiye’den alarak götüreceğiz. Tamamen otomatik bir tarım üretim sistemi oluşturacağız. Ben aslen Mardinliyim ve çiftçilikten geldiğim için sistemi biliyorum. Türkiye’ye göre daha verimli toprakların olduğunu söyleyebilirim.

Türk iş adamları olarak Cezayir’de daha verimli çalışmalar yapmak için sizin özel çalışmalarınız olduğu biliniyor. Bu konuda neler yapıyorsunuz?

Müsiad üyesi olarak Cezayir’de ofis kurmak için girişimlere başladık. Bu konuda gerekli onaylar alındıktan sonra Cezayirli iş adamları ile Türk girişimcileri bir araya getirmek istiyorum. Türkiye’den gelenlere hizmet edeceğiz, ülkenin kanunlarını anlatacağız. Cezayir’de kuracağımız ofisinde tüm giderlerini Dekinsan olarak biz karşılayacağız. Bu girişimi Türkiyeli iş adamlarına doğru yolu göstermek ve hata yapmalarını engellemek için yapacağız. Cezayirli iş adamlarıyla ortak girişimler kurulacaksa insanlar bu ofise gelecek, buradaki avukatlarımızla görüşecekler, büyükelçimizle bir araya getireceğiz ve doğru evliliklerin önünü açacağız. Bugün Cezayirli iş adamları da Türk girişimcilerle birlikte yatırım yapmak istiyor, fakat iki ülke iş adamları birbirlerini tanımıyorlar. Biz Dekinsan olarak güveni oluşturmuş olacağız. Çünkü Dekinsan bugüne kadar yaptığı çalışmalarla Cezayir’de her kesime bu güveni verdi. Bugün Cezayirli yöneticiler bizi anlatırken, bugüne kadar Cezayirli halk çadırlarda yaşarken, gelen her Çinli, Fransız firma paramızı alıp projeyi yapmadan kaçarken, Dekinsan bütün sözleşmelerini yerine getirdi, diyorlar. Bu açıdan güvenilirliğimizi kanıtladık.

Cezayir’deki çalışmalarınızın dışında Türkiye’de yaptığınız yatırımlar nelerdir? İstanbul’da güzel bir proje yapıyoruz. Mardinli bir iş adamı olarak bölgemizin gelişimi için çalışmalar yapıyoruz. Mardinli gençlerin işsiz olmalarını istemiyoruz. Onların başka şeylere yönelmelerini istemiyoruz. Bu nedenle birçok gencimizi Cezayir’e götürerek iş sahibi yapıyoruz. Bizimde çalışanlarımızın büyük bir kısmı Mardinlidir. Mardin’de yarım kalan bir hastaneye ortak olduk. Kızıltepe’de sağlık sorununu çözmeye çalışıyoruz. Güneydoğu’nun en büyük AVM’sini Mardin’de yapıyoruz ve AVM 50 dönüm arazi üzerine birçok özelliğe sahip olacaktır. Mardin kültürel açıdan ve turizm açısından çok önemli bir kentimiz fakat ilimizde sinemanın olmaması ve otopark olmaması gelişimi engelliyor. Bu nedenle önce büyük bir AVM yapmaya karar verdik ve 1500 araçlık otopark yapıyoruz. Bu konuda Mardin Valisi’de bizleri arayarak teşekkür ettiler. Mardin’de aynı zamanda iki tane ortaokul yaptım ve devlete teslim ettim. İnşallah Mardin’de bu yatırımların da devamı gelecek.