Dijital geleceğin merkezi olmak istiyoruz

CoinTR CEO’su Ali Eşelioğlu:

Kripto varlıklara yönelik düzenlemesektörün gelişi için oldukça önemli. Düzenlemenin sektöre yansımaları ile ilgili görüşlerine başvurduğumuz CoinTR CEO’su Ali Eşelioğlu, sektör çerçevesinde tüm dünyaya öncülük edebileceğimizi ifade etti.

Kripto varlıklara ilişkin yasal düzenleme ile ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?

Düzenlemenin gerekli olduğunu ifade etmem gerekir. Öncelikle genel bir çerçevenin çizilmesini ve SPK’nın birçok konuda yetkilendirilmesini bekliyoruz. Bunun dışında sektör yetkililerinin Merkez Bankası, BDDK, Cumhurbaşkanlığı Finans Ofisi, ve MASAK’ın aktif olduğu bir düzenin ortaya çıkacağı kanaatindeyim.

Gelinen süreçte SPK’nın ön plana çıkarıldığı gözlemleniyor. Bu görüntüyle SPK’nın üzerine fazla yük bindirilmiş olmaz mı? 

Tek başına bırakılırsa tabi ki çok yük binebilir. Ancak SPK’nın yetişmiş insan gücü yüksek durumda, dünya örneklerine bakılarak, makro ve mikro ekonomik gerçekler çerçevesinde değerlendirmeler yapılarak bir düzenleme yapılması beklentisi var. Düzenleme sonrasında da tüm paydaşların buna hazır olması gerekiyor. O nedenle birçok kamu kuruluşunun içerisinde olduğu bir düzenlemenin daha sağlıklı olacağını düşünüyorum. Bildiğimiz kadarıyla da süreç bu yönde ilerliyor. Bu noktada kripto para borsaları ön planda tutuluyor ancak sonrasında saklama konusu gündeme gelecektir. Burada dijital para saklama şirketleri ile ilgili yeterlilikler ön plana çıkacaktır. Bu noktada hem teknik yeterlilikler, hem güvenlik konusunda yetkinlik hem de kara para aklama gibi konularda gerekli konuların hızla yapılabilmesi önem arz ediyor.

Kara para kripto para dünyasında tevatür edilen bir durum mu yoksa bu konuda ciddi açıklar var mı?    

Kripto para dünyasında kara para konusu ne kadar sorun yaratıyor bilemiyorum ancak bu alanın iyi yönetilmesi yaşanacak sorunları ortadan kaldırır. Her şeyden önce bu teknolojilerin faydamıza olduğunu bilmeliyiz. Ancak bazı risklerinin de olduğunu kabul ederek otokontrol mekanizmalarının da yapılmasında fayda var.

Kamuoyu bahis dünyasında kripto varlıkların kullanıldığını ve bu durumun sağlıklı olmadığına kanaat getirdi.

Bu alanın bazı kural dışı şeylere fırsat tanıdığını kabul etmemiz gerekir. Yeterli kontrol ve regülasyonun olmadığı ortamda ve bu gibi durumlarla karşılaşabiliriz. Burada bir dijital varlık transferi söz konusu, sonuçta kuraldışı şeyler yapılmaya çalışılabilir. O yüzden bu düzenlemelerin yapılıp olası kural dışı işlemlerin engellenmesinde önlem alınmasında fayda var.

Kara paranın kripto para ile başlamadığını da ifade etmek gerekmez mi?

Doğru, kara para vardı, kripto parada kara para için yeni bir alan oldu. Bu noktada cüzdan şirketlerine, saklama şirketlerine görevler düşüyor. Kara parayı izleyebilecek hem ulusal hem de uluslararası kuruluşlar var. Bu noktada cüzdan şirketleri verimli çalışırsa kara parayı önleyici adımlar atılabilir. Biz şirket olarak cüzdan hizmeti veriyoruz. Bu hizmeti verirken dünyanın önde gelen kurumları ile çalışıyoruz.

Bu çerçeve de hizmet vermekte imtina ettiğiniz şahıs ve kuruluşlarda olabiliyor mu?

Evet, biz uluslararası şirketten destek alarak cüzdan sahibinin hesabına varlık aktarılmadan bir kontrol yapıyoruz. Eğer aktarım yapan yer ile ilgili kara para izi varsa bu aktarımın bizdeki hesaba yapılmasına izin vermiyoruz, geri gönderiyoruz.

Yapılacak düzenlemeyle bu durumun genele yayılacağını ifade edebiliriz ve bu çerçevede Sn Mehmet Şimşek’in de ifade ettiği gibi ‘gri listeden’ çıkılabilir. Konu ile ilgili neler söylemek istersiniz?

Dünya çapında sisteme baktığınızda Türkiye maalesef bazı kontrolleri zamanında yapmadığı için diğer ülkelerden ayrıştırılıyor. Görevini yerine getirmemiş olarak algılanıyor. Bu yüzden bir süredir gri listedeyiz. Buradan çıkabilmek için yapılması gereken ödevler var. Bunlar yapıldığı zaman hak ettiğimiz konuma geleceğiz.

Yaşadığımız coğrafya ve iş yaptığımız ülkeler göz önünde bulundurulduğunda, ülke olarak haksızlığa uğradığımızı düşünüyorum ve bu noktada kara paranın ne kadar kara olduğu ile ilgili bir düşünce hasıl oluyor. Sizin bu konudaki görüşlerinizi alabilir miyim?

Türk girişimcilerin çok aktif olduğunu ve bu doğrultuda Afrika ve Ortadoğu ülkeleri gibi sistemin sıkıntıları olduğu ülkelerde iş yapan girişimcilerimiz para alışverişinde, o ülkelerin yaşadığı sıkıntıları yaşıyor. Sistem içerisinde para aktarımını yapamıyor. Buradan baktığımızda hak etmediğimiz şeylere maruz kalabiliyoruz. Gri listeye girmemiz de bu çerçevede değerlendirilebilir. Bazen sistemi kuran ülkelerin kendilerine göre uyarladıkları bir durumla karşı karşıya kalabiliyoruz. Devletimiz daha da güçlendikçe bunların azalacağı kanaatindeyim.

Buna rağmen yatırımcıları korumamız için düzenlemeleri yapmamız gerekir diyebilir miyiz?

Kesinlikle, bu yolla yatırımcılarımızın önünü açacağımız düşüncesindeyim.

Düzenleme sonrası sistem dışında kalacak çok firma olur mu?

Sanmıyorum, MASAK bu konuda aktif, firmalar biz de dahil MASAK denetiminden geçtik. Sorun olsaydı bugüne kadar ortaya koyulurdu. Teknik olarak da herkesin bir şekilde hazırlandığını gözlemliyorum. Sermaye şartı gelecek, organizasyon şartı gelecek bunlara uygun olmayan firmalar olacaktır. Bu doğrultuda elenenler olacağı gibi yeni girenlerinde olacağını düşünüyorum. Çünkü kripto para konusunda Türk kullanıcıların dünyada dördüncü sırada olduğunu görüyoruz. Bu durum ülkemize ve sektöre olan ilgiyi artırıyor.

Uluslararası arenada bu alanda iyi bir pozisyon alma şansımız var mı?

Ben böyle bir şansımızın olduğu kanaatindeyim. Biz İngiltere, Çin, Türk ortaklı bir firmayız. Ekibimizin çoğunluğu Pekin ofisimizde çalışıyor. 80 civarında yazılım alanında çalışanımız var. Bu alanda güçlü olduğumuzu söyleyebilirim. Şuanda Türkiye’de bazı bankalarla görüşüyoruz. Onlara kripto para varlığını saklama şirketini beraber kurmayı teklif ettik. Biz ileride düzenleyicinin varlık saklama şirketlerinin Türkiye’de konumlanmasını isteyebileceğini düşünüyoruz. Bu konuda sektörü domine eden dört şirket var ve bunların ağırlıklı olarak ABD’de konumlandığını görüyoruz. Bunların yıllık yaklaşık 360 milyon dolar gelirleri olduğunu görüyoruz. Biz de bankalarımıza bu pastadan pay almayı teklif ediyoruz. Bu yolla Türk yatırımcıların varlıkları Türkiye’de kalacaktır. Sonrasında bankalar bu varlıkları ürünleştirerek ekonomiye hareketlilik sağlayabilir. Bu varlıklar fon dünyasında değerlendirilebilir. Bu yolla kurumsal yatırımcının önü açılacaktır. Düzenlemelerle önce Türkiye’deki varlıklar saklanacağı gibi sonrasında uluslararası arenadaki varlıkların da Türkiye’de saklanması gündeme gelecektir. Kısaca yapacağımız düzenlemelerle dünyaya öncülük edebiliriz.

Düzenleme sonrası uluslararası yatırımcılar da ülkemizde yatırım yapabilir mi?

Yatırım yapacak uluslararası yatırımcıların olacağını düşünüyorum. Türkiye güven veren az sayıdaki ülkelerden biri olduğu için tercih edileceğimizi düşünüyorum. Dijital geleceğin merkezi olmak istiyoruz. Bu konuda Türkiye’nin potansiyeli olduğunu düşünüyoruz. Bu hedefe ulaşabilmek için bu konunun gençlerimize ve kadınlarımıza daha iyi anlatılması gerektiğini düşünüyoruz. Bu konuda farkındalık oluşturmak için çalışmalarımıza devam ediyoruz. MART2024