ÖTV ve yüksek faiz sistemiyle sektör ileriye gidemez

2008 yılında kurulan ve kurulduğu günden bugüne sektörün gelişmesine kendini adayan RS Servis, yaptığı onarım çalışmalarıyla ithalatın önüne geçiyor. Parça onarım alanında sektörde lider olduklarını belirten RS Otomotiv Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ünal Ünaldı, otomotiv pazarında dengesiz bir dönem yaşandığına vurgu yaparak sorularımızı yanıtladı.

Son iki yılda otomotiv sektöründe bir dengesizlik oluştu ve ikinci el araçlara ilgi arttı. Bu durum sektöre nasıl yansıdı?

Otomotiv sektöründe dengesizlik iyi bir gelişme değildir. İki senede otomotiv sektöründe bütün dengesizlikleri yaşadık. Türkiye’de sıfır araç satış rakamlarına baktığınızda çip krizini veya pandemi etkisini göremiyorsunuz. Türkiye’de yıllık satılan sıfır araç sayısı 850 bin civarındadır. 2018 yılının Ağustos ayında kurların yükselmesine bağlı olarak araç satışının olmayacağını düşünen distribütör firmalar 2019 yılı araç siparişlerini azalttılar. Herkesin öngörüsü satışların %50 azalacağı yönünde oldu. Sektördeki sorunlarda oradan başladı. 2019 yılında 450 bin araç Türkiye’ye geldi ve talep patlaması oldu. Demek ki bu öngörü doğru değildi. Distribütör firmaları bunu öngörmesi gerekiyordu. 2019 yılının ortasında firmalar fabrikalardan yeni araç istedi, fakat fabrikaların bir planlaması var sizin istemenizle yeni araç gönderemiyor. O dönemde Romanya’dan, Bulgaristan’dan araç getiren firmaları biliyoruz. Bu öngörüsüzlük piyasanın bozulmasına neden oldu. Sıfır araç bulunamayınca galericiler ikinci el araçların fiyatlarını yukarıya doğru çıkarmaya başladı. Bu duruma bir de araç sahipleri katıldı. Böylelikle ikinci el araba fiyatları sıfır araç fiyatlarıyla aynı seviyeye geldi. 2020 yılında da pandemi patlak verince ikinci el araçlar daha kıymetli bir hal aldı. Bu duruma da herkes alışınca bayiler sıfır araçları alarak stok yaptı ve sıfır araç yok durumu devam etti. Şuanda ise durdurulamaz bir yere gitti. Bu durum fırsatçılar dışında kimseye yaramadı. Dengesiz bir piyasada bayiler nasıl araç satabilecek. Bu ÖTV ve yüksek faiz sistemiyle sektör ileriye gidemez. Şuanda ikinci el tarafında da araç satılmıyor. Distribütörlerin öngörüsüz davranması, hükümetin ÖTV beklentisi, bankalardaki faiz oranları bu sektörün düzene girmesini engeller.

Bu durum araç bakım tarafına nasıl yansıdı?

Sektörde bu kadar dengesizlik olunca insanlar aracını değiştirmek yerine servislere giderek araçlarını temizlemek, düzene sokmak istiyor. Arabanın eksikliklerini herkes gidermek istiyor. Bu nedenle de servislerdeki yoğunluk arttı.

RS Servis tarafına bakacak olursak size nasıl yansıdı?

RS Servis olarak biz her zaman parça onarımdan yana bir firma olduk. Sigorta şirketlerinin bizi tercih etmesinin tek nedeni parça onarımı yapan bir anlayışımızın olmasıdır. Bizim uzmanlığımızda bu yönde gelişti artık. Bizim onardığımız parçaları istediğiniz yetkili servise gidin onarımını yapamazlar. Şimdi ise o anlayış bizi ön plana çıkardı. Bireysel müşteri, sigorta veya filo şirketleri araçlarını bize getirerek onarım yapmamızı istiyor. Servisler saç aksanı tarafında uzmandır, RS Servis ise plastik, alüminyum ve saç aksanında uzmanız.

Tüketiciler tarafında baktığınızda servisler pahalı kalıyor, oto sanayide güven sorunu var. Bu noktada araç sahiplerine nasıl bir tavsiyede bulunabilirsiniz?

Burada iki şekilde konuya yaklaşmak gerekiyor. Birincisi motor, ikincisi kaporta ve boyadır.  Motor, mekanik tarafında insanlar servis fiyatlarının yüksekliği nedeniyle oradan kaçmak istiyor. Fakat garanti kapsamından çıkacak diye bir düşüncesi var. Çünkü aracınızı dışarıda yaptırdınız şanzımanda sorun varsa, distribütör firma iyi niyet indirimi yapar mı diye düşünüyor. Oysa distribütör firma size %50 indirim yapsa bile o arızayı dışarıda daha uygun fiyata yaptırabilirsiniz. O nedenle biz müşteriye şunu söylüyoruz. Garantiniz bozulmadan aracını bizim gibi firmalarda yaptırabilirsiniz. Blok muafiyet yasası var bu yasaya istinaden arabayı üreticinin standartlarına uygun bir şekilde TSE belgeli özel servislerde yaparsanız distribütör aracınızın garantisini bozamaz. Bu yasada çok açık ve net belirtilmiştir. Bunun için yeni bir platform kurduk. Garantili Oto Servis adı altında sektördeki TSE belgeli yerleri göstermek ve insanlara doğru bilgiler vermek için kuruldu. Daha uygun araç bakımı ve servisliği yapan firmalarla tüketicileri bir araya getirmek için kuruldu.  Bu platformun zamanla etkin olmasıyla birlikte yetkili servislerden TSE Belgeli servislere çok ciddi oranda bir kayışın olmasını bekliyoruz. Çünkü garantili satış sonrası hizmetler müşterilerin aklında oluşan iki temel sorunu çözdü. Birincisi gittiğinde daha uygun bir fiyat alacaksınız, ikincisi yaptığı işe garanti sağlıyor. Bunların dışında da aracınızı İstanbul’da yaptırdınız, fakat Diyarbakır’da sorun oldu. Siz yine garantiniz devam ederek Diyarbakır’da işleminizi yapabiliyorsunuz. Garantili Oto Servis’e bağlı bir yerde yaptığınız bir işlem herhangi bir yerde sorun olduysa Türkiye çapında garanti vererek yaptırabiliyor. Marka distribütörleri gibi Türkiye genelinde garanti veriyor.

Bu adımlar servis tarafında markaların oluşumunu da beraberinde getirir mi?

Bu hizmetleri veren son dönemde çok fazla firma çıktı. Bu firmalar 2 yaşına kadar olan araçlarda garanti kapsamının dışına çıkmadığını ve kendilerinin de bir uzman olduklarını belirtiyorlar. Fakat kimse yol alamıyor. Garantili Oto Servis aslında bu sorunu çözdü. Çünkü bütün servisler burada birleşince bu platform hepimizin müşteriye ulaşmasını tek bir elden yapmış olacak.

Sektörün gelişmesi adına sizin kamudan beklentileriniz var mı?

En büyük beklenti kredi faizleridir. Faiz oranları düşmeden sektör hareketlenmez. Dolayısıyla kredi faizleri düşerse sıfır ve ikinci el araçlarda hareketlilik başlar, bu durum da servislere olumlu olarak yansıyacaktır.

Nitelikli usta konusunda sektörde bir sorun var mı?

Sektörün şuanda en büyük sorunu nitelikli usta bulmaktır. 5 yıl sonra sektörde çalışacak kimseyi bulamayacağız. Parçaları onaracak kaportacı, boyacı bulamayacağız. Bunlar ağır iştir ve tehlikeli sınıf olarak geçiyor. Siz bir kaportacıya 6 bin TL maaş verirseniz, işe dün girmiş birine 5 bin TL verirseniz kimse kaporta ile uğraşmaz. Bizlerin kaporta ustasına 10 bin TL vermemiz gerekiyor, fakat veremiyoruz. Çünkü sigorta şirketi bize bir fiyat veriyor. Fiyatı yükselttiğinde ise zarar ediyor. Onlar bize düşük fiyat verince bizde kaportacıya yüksek maaş veremiyoruz. Böyle devam ederse bizler eleman bulamayacağız. Her yıl araç sayısı Türkiye’de artacak fakat teknisyen sayısı azalacak. Devletin bu konuda destek vermesi gerekiyor. Meslek Liselerinin destek vermesi gerekiyor. Türkiye elektrikli araç konusunda gelişmek istiyor. Bu konuda benim bir önerim var. TOGG, elektrikli araç konusunda herkese eğitim vermelidir. İnsanlar ben elektrikli araç aldığımda sadece bir servise mahkum kalmam istediğim serviste yaptırabilirim güvenini vermeniz gerekiyor. İnsanlar elektrikli araç almak istiyor fakat satış sonrası ne yaşayacağını bilmediği için güvenemiyor.

RS Servis olarak siz sektörün neresindesiniz?

RS Servis özellikle parça onarımı konusunda lider konumundadır ve %55 pazar payına sahibiz. Türkiye’de hasarlı araçlarda onarılar tampon, radyatör, far, jant gibi parçaları biz onarıyoruz. Bunu bireysel müşteriler pek bilmez. Onlar hasarlı araçlarını servise bırakır. Biz servislerden hasarlı parçayı alırız tamir ederiz, tekrar bırakırız. Faturayı da sigorta şirketine keseriz. O nedenle bireysel kullanıcılar bizi pek bilmez. Fakat servisler bizi tanırlar. 57 ilde servisimiz var. MART2022