Ülkelerin gıda konusunda korumacı politikaları devam ediyor
Pandemi ile birlikte gıda arz güvenliği, ülkelerin öncelikli konuları arasına girdi. Bu doğrultuda korumacı politikaların hayata geçirildiği bir dönem yaşanırken konu ile ilgili değerli görüşlerine başvurduğumuz Armada Gıda CEO’su Fethi Sönmez, önemli açıklamalarda bulundu.
Pandemi sürecinin gıda sektörüne etkilerini aktarır mısınız?
Pandemi süreciyle birlikte tüm dünyada gıda alımı hızla arttı. Tüketicilerin alımıyla birlikte pandeminin ilk üç ayında çok büyük bir taleple karşılaştık. Neredeyse normal rakamların 3-4 katına çıkan taleple karşı karşıya kaldık. Bu noktada ülkeler korumacı politikalar izledi, emtia fiyatlarında artışlar oldu ve işin sonunda tüketiciler gıda konusunda başta artan fiyatlar olmak üzere bir takım zorluklarla karşı karşıya kaldılar. Dünyada oluşan bu dalgadan Türkiye’nin de etkilenmemesi mümkün değildir. Armada Gıda olarak hem kendi firmamız, hem de sektördeki diğer firmalar stoklu çalışmanın da getirdiği avantajla bu süreci hem müşterilerimize doğru hizmet vererek hem de karlılığımızı koruyarak atlatmayı başardık. Halktaki panik sorunu bir süre sonra azalmaya başladı. Fakat ülkeler korumacı politikalarına halen devem ediyor. Bunun yanında son iki yılda artan gıda fiyatları var. Bu da pandeminin etkisiyle oluştu. Dünyada merkez bankaları bol para bastılar. Bol para emtiaya yöneldi, bu da gıda fiyatlarına, ambalaj ürünleri dahil birçok kalemde fiyatların artmasına neden oldu. Bu da tüketiciye olumsuz yansıdı.
Pandemi sürecinde sağlıklı beslenme ve bağışıklık sisteminin doğru çalışması da ön plana çıktı.
Bitkisel bazlı protein dünyada bir trend oldu. Bitkisel bazlı proteinde besin kaynaklarından bir tanesi de bakliyattır. Dolayısıyla biraz bilinçli, biraz psikolojik etkisiyle bu ürünlerde pandemiyle birlikte talep artışı oldu.
Armada Gıda olarak ürünlerin yurt dışından mı geliyor, Türkiye’de de üretim var mı?
Türk malını da ihraç ediyoruz, yurt dışından getirip işleyip ihracatta yapıyoruz. Bizim yurt dışından getirip ihraç ettiğimiz ürünler daha fazladır. Her iki tarafta da çalışıyoruz.
Dünyada iklim değişikliğinin tarıma zararlarından bahsediliyor. Bu durum size de yansımaya başladı mı?
İklim değişikliğinin etkilerini doğru anlamak gerekiyor. İklim değişikliği bir yılda değişmiyor, etkileri uzun yıllar sürüyor. İklim değişikliğini senelik bazda değerlendirmenin popülist bir politika olduğunu düşünüyorum. Ama iklim kriziyle karşı karşıya olduğumuzda bir gerçektir. Bizim işlerimize uzun vadede etki yapacağı kesindir. Bu yılla ilgili konuya bakacaksak Türkiye’de iklim bu yıl kurak geçti, Kuzey Amerika’da kurak geçti. Verimliliklerde düşüşler oldu. Bu durumda gıda emtia fiyatlarına olumsuz yansıdı.
Gıda sektöründe ülkelerin korumacı politikalarını aktardınız. Bu noktada Türkiye’nin gümrüklerinde ithal ürünlerde sorunlar yaşıyor musunuz?
Biz Türkiye’de böyle bir sorun yaşamadık. Bize bunu uygulayan sadece Suudi Arabistan vardı, hükümetimizin görüşmeleriyle o sorunu da aştık.
Birleşmiş Milletlerle çalışmalar yapıyorsunuz. Hangi ülkelere yardımlar gidiyor?
Birleşmiş Milletlerin açlık gördüğü her ülkeye yardımlar yapılıyor. Buradaki alımlar Birleşmiş Milletler genel merkezinden belirleniyor. Ülkeleri onlar seçiyor. Yemen, Suriye veya Afrika ülkelerini seçiyorlar. Her nerede açlık sorunu veya insanlara besin sağlama sorunu varsa oraya bağlı olarak talepte bulunuyor, bizde o talebe cevap vermeye çalışıyoruz.
Armada Gıda olarak yurtdışı pazarlardaki etkinliğiniz ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
Biz yaklaşık 80 ülkeye ihracat yapıyoruz. Satışlarımızın %80’i ihracat kaynaklıdır.
Bu süreçte Tarım Bakanlığı ile ilişkiler nasıl ilerliyor?
Tarım Bakanlığı sorunlara anında çözüm bulmaya çalışıyor. Şuanda an problem bulunmuyor. Anlık sorunları da aktardığımızda ilgileniyorlar.
Gıda depolama konusunda Türkiye’nin geldiği noktayı aktarır mısınız?
Bu konuda özel sektörün yaptığı yatırımlar yetmiyor. Devletin bu konuda lisanslı depoculuk hamlesi var. Lisanslı depoculukta her geçen gün kapasite artarak devam ediyor. Devlet bu işleri kendisi yapmasından ziyade bu sistemleri devreye soktu. Bunlar yeterli mi kesinlikle yeterli değil, ama doğru yolda ilerliyor.TEMMUZ 2021