Yeşim Grup CO CEO’su Selim Şankaya: Mısır’ın yatırım potansiyeli devam ediyor

Mısır’ın Türk yatırımcılar için önemine değinen Yeşim Grup Co CEO’su Selim Şankaya, “Mısır darbe dönemi de dahil üretime devam edebildiğimiz bir yer oldu. Diğer taraftan Mısır ABD, Avrupa ve Rusya ile kurduğu ticari ilişkiler ve Afrika pazarındaki avantajları nedeni ile yatırım potansiyelini devam ettiren bir ülkedir. Enerji konusunda kendi kaynakları ile üretim yapabilen bir yapısı var ve üretim yapabilecek çok ciddi bir nüfusa sahip” dedi.

Mısır ile gelişen ticari ilişkilerimiz yeni yatırımların da gündeme gelmesine neden oldu. On beş yıldır Mısır’a yatırım yapan Yeşim Grup’un yaşadığı tecrübeleri aktarmak için sorularımızı yönelttiğimiz Yeşim Grup Co CEO’su Selim Şankaya, ticari ilişkilerin daha da artacağına işaret etti.

Türkiye Mısır ticari ilişkileri ile ilgili genel bir değerlendirme yapmanızı istesek neler söylemek istersiniz?

Mısır ile ticari ilişkilerimiz uzun yıllara dayanmakla birlikte gelişimin 2004 yılında dönemin Başbakanı tarafından gerçekleştirilen ziyaretler sonrası gelişim seyrine başladığını söyleyebiliriz. Bu dönemde Mısır’a Türk yatırımlarının artığını gözlemliyoruz. Bu süreç Mısır’da yaşanan darbe sürecine kadar devam etti. Bu dönem bizim de zorlandığımız bir dönem oldu. Bu zorlu döneme rağmen ticaretimiz bir şekilde devam etti. Türkiye’den Mısır’a yapılmış yatırımlar stratejik yatırımlar olduğu için yollarına devam ettiler ancak politik gerginlikler ve vize sorunları güven ortamını etkilediği için yatırımların yavaşladığı dönemler oldu. Buna rağmen ticari ilişkilerin güçlü bir şekilde devam ettiğini söyleyebiliriz. Bu dönemde ise özellikle tekstil alanında üretim maliyetlerinin artması Mısır’ı bizler için cazip kılıyor. Mısır’ın özellikle enerji konusunda kendi öz kaynakları ile hizmet verebilmesi, işçilik açısından verdiği avantajlar ve ABD ile arasındaki serbest ticaret anlaşması bizlere önemli avantajlar sunuyor. Bu çerçevede mevcut yatırımların büyüme stratejisi içerisinde olduğunu diğer taraftan yeni yatırımların hayata geçirilmek istendiğini gözlemliyoruz. Özellikle Uzak Doğu’daki firmalarla aramızdaki rekabet avantajını korumak için Mısır’da yapılan yatırımları artırmamız gerekiyor.

Aktardıklarınızdan yola çıkarak tüm zorluklara rağmen iki ülke, ticari ilişkileri geliştirmek için üstüne düşen ihtimamı gösterdi diyebilir miyiz?   

Kesinlikle gösterdiklerini söyleyebiliriz. Mısır’ın yaşanan politik gerginliklere rağmen bize zorluk çıkardıklarını söyleyemem. Zorluk yaşadık ancak bu zorluklar diğer Mısırlı firmaların da yaşadığı sorunlardı. Mısır’ın bizim kadar gelişkin bir sistemi olmadığı için özellikle bürokratik sorunlarla karşılaşmamız doğaldır. Dediğim gibi bu sorunları sadece yatırım yapan şirketlerimiz değil Mısır firmaları da yaşamaktadır. Gelişmekte olan her Kuzey Afrika ülkesi gibi bir takım zorluklar yaşanıyor.

Bu zorlu dönemde fırsatlar kaçırılmış olabilir mi? 

Bizim sektörümüz için fırsatların kaçırıldığını söyleyemem. Ancak Müteahhitlik sektörü açısından fırsatların kaçtığı söylenilebilir. Mısır’da gerçekleştirilen altyapı ve üstyapı projelerinden alacağı payı alamadı. Önümüzdeki dönemde gelişen ilişkilerimiz doğrultusunda da bu alandan almamız gereken payı alacağımız kanaatindeyim. Ticari ilişkilerimizin karşılıklı artığı bir dönemdeyiz ve birçok sektörde Mısır’da Türk şirketlerinin ilk dört içerisinde yer aldığını gözlemliyoruz.

Yeşim Grup olarak Mısır’da gerçekleştirdiğiniz yatırımlardan bahsedebilir miyiz?

Mısır’da bu yıl on beşinci yılımızı tamamlıyoruz. İlk yatırımımızı 2008 yılında İskenderiye’de gerçekleştirdik. Akabinde 2009 yılında Kahire’de ikinci fabrikamızı kurduk. Bu yıla geldiğimizde Mısır’da dört ayrı yerde hazır giyim üretimi yapıyoruz. Mısırda full entegre tesislerimiz var. Bu alanda Mısır’ın bir numaralı ihracatçısı konumundayız. Bu yıl Mısır’dan yaklaşık 190 milyon dolarlık bir ihracat gerçekleştirmeyi planlıyoruz, geçtiğimiz yılı ise 170 milyon dolar ile kapattık.

Yaptığınız ihracatın hepsi ABD’ye mi?

Hepsi ABD’ye değil. Bizim üretim yaptığımız uluslararası markaların hem ABD hem de Avrupa pazarında etkinlikleri var. Bizden alım yapan bu markalar farklı bölgeler için farklı üreticilerden alım yapmak yerine hem ABD hem de Avrupa pazarı için tek bir üreticiden alım yapıyor. Biz de bu doğrultuda bizden alım yapan uluslararası markalar için hem ABD hem de Avrupa için üretim yapıyoruz. Başlarda Türkiye’den Avrupa’ya, Mısır’dan ABD’ye ihracat yaparken, bugün alım yapan markalarımızın tercihi doğrultusunda Mısır’dan da Avrupa’ya ihracat yapar hale geldik. Mısır’dan yaptığımız ihracatın bugün itibari ile %45’ini Avrupa’ya, %55’ini ABD’ye yapıyoruz.

Bu gelişim Türkiye’deki üretiminizi azalttı mı?    

Türkiye’deki üretimimiz azalmadı, aksine hem Mısır’da hem de Türkiye’de üretimimizin artmasını sağladı. Ancak son bir yılda Türkiye’deki maliyetlerin artması, önümüzdeki dönemde bizi olumsuz etkileyecektir. Türkiye’ avantajlarını kaybetmeye başladı.

Türkiye’de karlılığınız düşüyor mu?

Evet karlılığımızın ciddi oranda düştüğü bir dönemden geçiyoruz.

Mısır’da yaptığınız üretim ile ilgili teşvik ediliyor musunuz?

En büyük teşvik aslında sağlanan maliyet avantajlarıdır. Mısır özellikle ürettiğiniz katma değer kadar yaptığınız ihracat doğrultusunda %3 ila 13’ü kadar mal bedelini size ödüyor. İhraç ettiğiniz ürünün yüz de yüzünü Mısır’da üretiyorsanız aldığınız teşvik %13’e kadar çıkabiliyor. Ancak bu teşvikin yüzde yüz işlediğini söyleyemeyiz. Devletin geçtiği ekonomik durumdan dolayı ödemelerin iki ila üç yıl geriden yapıldığını söylememiz gerekiyor.

Farklı ülkelerin firmalarının Mısır’da ortak yatırım yapmak için teklifte bulunuyor mu?

Ortak yatırım konusunda bir teklif almadık. Ancak Mısır’a yatırım konusunda bizden bilgi almak isteyen firmalar var. Bu firmalar ortak yatırım yapabileceklerini de dillendiriyorlar ancak elle tutulur bir şey henüz yok.

Türkiye Mısır ticari ilişkilerinin kazan kazan formülü çerçevesinde gelişimi hususunda neler yapılabilir?

Kendi alanım olan hazır giyim ile ilgili bakacak olursak, Türkiye’nin Mısır’a göre bu alanda ciddi bir tecrübeye sahip olduğunu söyleyebiliriz. Ayrıca ABD ve Avrupa pazarında da çok ciddi güvene dayalı ticari itibarı var. Bu çerçevede de çok ciddi bir müşteri portföyümüz var. Bu konuda üretim avantajlarına sahip bir ülke olan Mısır ile birbirini tamamlayan iki ekonomi olduğumuzun altını çizmek gerekir. Bu doğrultuda geliştirilecek ticari faaliyetlerin iki ülke ticaretine de olumlu yansımaları olacaktır.

Ticari ilişkilerin geleceği ile öngörülerinizi de alabilir miyiz?

Mısır darbe dönemi de dahil üretime devam edebildiğimiz bir yer oldu. Diğer taraftan Mısır ABD, Avrupa ve Rusya ile kurduğu ticari ilişkiler ve Afrika pazarındaki avantajları nedeni ile yatırım potansiyelini devam ettiren bir ülkedir. Enerji konusunda kendi kaynakları ile üretim yapabilen bir yapısı var ve üretim yapabilecek çok ciddi bir nüfusa sahip.  Tüm bu verilerden yola çıkarak en azından önümüzdeki beş yıl yatırım yapılabilecek ülke olarak gözüküyor. Siyasi koşulları her ne kadar çalkantılı olarak gözükse de dünya piyasası açısından güvenilir pozisyonda.TEMMUZ2023