İlişkilerin iyimserlikle dolu bir yol haritası çizeceğine inanıyoruz
Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkiye arasındaki ticari ilişkiler, ortaya koyulan iyi niyet çerçevesinde ivme kazandı. Beklentiler doğrultusunda ilerleyen ilişkilerin artırılması için gösterilen çabaları aktarmak için sorularımızı yönelttiğimiz Birleşik Arap Emirlikleri Ankara Büyükelçisi Saeed Thani Hareb Al Dhaheri, gelinen noktayı kamuoyu ile paylaştı.
Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkiye arasındaki ticari ilişkilere ilişkin bir değerlendirme alabilir miyiz?
Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye Cumhuriyeti, çeşitli alanlarda işbirliğini geliştirmek isteyen önemli ticaret ortaklarıdır. BAE-Türkiye ekonomik ilişkilerinin ilk yapı taşının, BAE kurucusu baba Şeyh Zayed bin Sultan Al Nahyan “Allah rahmet eylesin”, tarafından 1984 yılında iki ülke arasında ekonomik ve teknik işbirliği anlaşmasının imzalanmasıyla atıldığını belirtmek gerekir.
BAE ve Türkiye, çeşitli siyasi, ekonomik, yatırım ve kültürel düzeylerde yakın ilişkilere sahiptir. Geçtiğimiz yıllarda gayrimenkul, pazarlama, otel, turizm, bankacılık, yenilenebilir enerji gibi birçok sektörde Türkiye Cumhuriyeti’nde Emirlik yatırımları olmuştur, ayrıca Türkiye pazarında büyük yatırım varlıkları ve dev ulusal şirketlerin başarılı yatırım deneyimleri bulunmaktadır.
BAE, Türkiye’nin en büyük ikinci Arap ticaret ortağı ve Arap körfez bölgesinde ilktir. İki ülke arasındaki toplam petrol dişi ticaret, 2020 yılında 2019 yılına göre % 21 artarak yaklaşık 8.91 milyar dolar ulaştı. Emirlik’in Türkiye’ye ihracatı da %111 artarak 2019’da 2.38 milyar dolara yükselendi.
Türkiye Birleşik Arap Emirlikleri ticari ilişkilerinde gelinen noktayı aktarır mısınız?
Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ilişkiler, son beş ayda siyasi ve ekonomik düzeyde büyük ilerlemeler kaydetti, bu ilişkilerin iyimserlikle dolu bir yol haritası çizeceğine inanıyoruz. Abu Dabi Veliaht Prensi ve BAE Silahlı Kuvvetleri Yüksek Komutan Yardımcısı Altesleri Şeyh Mohamed bin Zayed Al Nahyan’ın, Kasım 2021’de Ankara’yı ziyareti bu samimi isteği açıkça yansıtıyor, çünkü işbirliği ilişkilerinin geliştirilmesi ve ilerletilmesi bölgede güvenlik ve istikrarın desteklenmesine vesile olacaktır.
Bu tarihi ziyaretten bu yana, Birleşik Arap Emirlikleri ve Türkiye Cumhuriyeti, ekonomik, yatırım, bilimsel, teknik, tarım, gıda, ulaşım, sağlık ve enerji işbirliği ve ayrıca karşılıklı bilgi alışverişi alanlarında çok sayıda mutabakat zaptı imzaladı. Bilgi, beceri, teknik uzmanlık, enerji, kara para aklama ve terörizmin finansmanı ile mücadele alanlarında işbirliği gibi çok sayıda mutabakat zaptı da imzalanmıştı.
İki ülke ayrıca, Türkiye Cumhurbaşkanı Ekselansları Recep Tayyip Erdoğan’ınn geçtiğimiz Şubat ayında BAE’ye yaptığı ziyaret sırasında, savunma sanayi, sağlık, tıp bilimleri, sanayi, ileri teknoloji, iklim değişikliği, tarımsal işbirliği, kara ve deniz taşımacılığı ile kültürel ve gençlik işbirliği gibi birçok alanda bir dizi mutabakat ve işbirliği mutabakatı imzaladı.
Türkiye Cumhurbaşkanı’nın BAE ziyaretinin yansımaları ile ilgili gözlemlerinizi alabilir miyiz?
Daha önce de belirttiğim gibi, Birleşik Arap Emirlikleri ile Türkiye Cumhuriyeti arasındaki ilişkiler yapıcı işbirliği ve verimli koordinasyonla dolu müreffeh bir geleceğe doğru ilerliyor. Ekselansları Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın ziyareti ve bundan önce Altesleri Şeyh Mohamed bin Zayed’in Ankaraya gerçekleştirdiği ziyareti, iki ülke liderlerinin siyasi ve ekonomik alanlarda iletişimi güçlendirmek için olumlu bir iradeye sahip olduklarını gösteriyor, Ayrıca ilişkilerdeki gelişmeyi ve her iki ülkenin ve liderliklerinin olumlu katılımı artırma arzusunu da yansıtıyor.
Geçtiğimiz aylar, özellikle ekonomik ve ticari işbirliği alanında çok önemliydi. Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın BAE’yi ziyareti sırasında, hayati ve stratejik sektörlerde ticaret rakamlarına ve ortak işbirliğine ivme kazandıran 13 anlaşma imzalandı. Ayrıca, Altesleri Şeyh Mohamed bin Zayed Al Nahyan’ın ziyareti sırasında, stratejik yatırımları desteklemek için 10 milyar dolarlık bir fon kurulmasına ek olarak, enerji, finans ve ticaret alanlarında 10 anlaşma imzalandı.
Siyasi alanda, diplomatik toplantılar, bölgede güvenlik, barış ve istikrarı teşvik etmeye yönelik çabaların desteklenmesinin önemine ilişkin iki ülke ve liderlerin vizyonlarının fikir birliğini yansıttı. Aynı zamanda iki ülke arasındaki diplomatik iletişimin devamı, ihtilaflı konuların birçoğunu ele almak ve iyileştirmek için umut ve samimi bir istek taşıyor.
Pandeminin ticari ilişkilere etkileri ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
Son iki yıldır pandeminin etkilerine rağmen, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin yanı sıra ekonomik ortaklıklar da devam ediyor ve umut verici. 2020 yılında iki ülke arasındaki toplam petrol dışı ticaret 2019 yılına göre arttı, bunun yanı sıra iki ülke arasında iç ticaret yüzdesi %21 oranda arttı, ayrıca BAE’nin Türkiye piyasasına ihracatı yüzde %111 arttı.
BAE piyasasının Türk yatırımcılara sunduğu fırsatlar ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
BAE, ekonomik ortaklıkları genişletmeye ve mevcut ortaklıkları güçlendirmeye dikkat ediyor, ayrıca iki ülke ekonomisinin sağladığı büyük güç ve zengin fırsatlar göz önüne alındığında, Türkiye’yi bu ortaklıklara dahil etmeyi hedefliyor.
Nitekim, özellikle ekonomik ve ticari işbirliği alanında son aylarda ortaya çıkan olumlu paylaşımları artırmak için iki ülkede samimi istek bulunuyor ve büyük potansiyellerin bulunduğu temel alan ve konularda yatırım fırsatlarından yararlanmak için olumlu adımlar atılıyor.
BAE, Arap Körfezi bölgesinde Türkiye ile ortaklıkta birinci ve ikinci en büyük Arap ticaret ortağıdır, ayrıca, 2020 yılında Türkiye’ye doğrudan yabancı yatırım alanında, toplam 5 milyar dolarlık yatırımla dünya sıralamasında ilk 15 ülke arasında yer almaktadır.
BAE’nin Türkiye piyasasına bakışı ile ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?
BAE, büyük potansiyele sahip gelişmiş bir ekonomi olduğundan ve Türkiye, BAE ürünleri ve ihracatı için önemli bir pazar olduğundan, Türk ekonomisindeki gelecek vaat eden yatırım fırsatlarından yararlanma konusunda samimi bir istek duymaktadır.
Ayrıca, BAE’nin Türkiye ekonomisinde yıllardır büyük yatırım varlıkları ve Türkiye pazarında gayrimenkul, turizm ve finans sektörleri ile deniz seyrüseferinde dev ulusal şirketlerin başarılı büyük yatırım varlıkları bulunmaktadır.
İki ülke arasındaki ticari ilişkilerin geleceğine ilişkin beklenti ve tahminlerinizi alabilir miyiz?
BAE ve Türkiye arasındaki ekonomik ortaklık, sürekli gelişmeye tanık oluyor ve çeşitli alanlarda gelecek için umut verici beklentiler barındırıyor. Ortak ekonomik komite, ulusal ekonomiye katma değer sağlamak için ilişkileri daha gelişmiş bir aşamaya taşıma çabalarını da destekleyebilir. İki ülke bu ilişkiyi daha üst bir seviyeye taşımak için tüm motivasyon ve destekleyici faktörlere sahip olduğundan, ticaret ve yatırım alanlarında daha fazla ortaklık bekliyoruz. TEMMUZ 2022