Bütün engelleri bir bir aşıyoruz
Savunma sanayimizin gelişimi sahada elde edilen başarılarla tescillendi. Yerlileştirme çalışmaları doğrultusunda yapılan çalışmalar sonrası ortaya çıkan resim ile ilgili görüşlerini almak için sorularımızı yönelttiğimiz Savunma Sanayi Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir, aktardıkları ile ülke savunmasının emin ellerde olduğunu gözler önüne serdi.
Ülkemizde savunma sanayinin gelişimini sağlayan ana faktörler ile ilgili genel bir değerlendirme alabilir miyiz?
Savunma sanayiinde sağlanan gelişim ve elde edilen başarılar güçlü bir ekosistem sayesinde elde edilmiştir. Bu başarı ana yüklenicisinden alt yüklenicisine, KOBİ’lerden üniversitelere, Teknoparklar’dan araştırma merkezlerine kadar büyük bir ekosistemin kararlılığı, azmi ve çalışmasının ürünüdür.
Ayrıca ekosistemin bu kararlı duruşunun ardında da güçlü bir irade söz konusudur. Çünkü siz ne kadar gayret ederseniz edin yaptığınız çalışmalarda bir milli duruş söz konusu değilse başarı mümkün olamayacaktır.
Başta Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın güçlü liderliği ve karar alma süreçlerindeki desteği ve savunma sanayii ekosisteminin gayretleri bu gelişimin en önemli faktörlerindendir.
Savunma sanayimizin gelişimi doğrultusunda insan kaynaklarımızın da geliştiğini gözlemliyoruz. İnsan kaynaklarımızın gelişiminin savunma sanayimizin geleceğini etkileri ile ilgili düşüncelerinizi alabilir miyiz?
Milli gücü oluşturan birinci unsur insandır. Ülkemizin en büyük güçlerinden biri genç ve dinamik bir nüfusa sahip olmasıdır. Sahip olduğumuz bu gücü ne kadar doğru kullanabilirsek hedeflerimize ulaşmamız hiç de zor olmayacaktır.
Aslında verimliliğin en önemli başlıklarından birisi de insan kaynakları verimliliğidir. Doğru yönetilen ve yönlendirilen gençlerimiz sayesinde geleceğimizin emin ellerde olacağına inancım tamdır.
Nitelikli insan kaynağımızı oluşturmaya dönük son dönemde bir dizi çalışmayı başlatmış bulunuyoruz. Savunma Sanayii Akademisi, Vizyoner Genç, meslek liselerine dönük öğrenci ve öğretmen yetiştirme programlarımızla bu çalışmalardan olumlu sonuçlar almayı hedefliyoruz.
Savunma sanayinin ihracat rakamlarındaki artış devam ediyor. İhracat alanında yeni dönem stratejileriniz ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
Savunma sanayiinde gerçekleşen büyümenin sürdürülebilirliğini sağlamanın en temel şartı ihracattır. Sadece kendi kendine yetebilen değil, ürettiğimiz platformları dünya pazarlarında daha fazla rağbet görmesini sağlayabildiğimiz zaman, dünyada adından daha da fazla söz ettiren bir Türkiye konumuna geleceğiz.
İhracatta hedeflerimize ulaşma doğrultusunda ekosistemdeki tüm paydaşlarımız için, organizasyon ve kaynaklardaki yetersizliklerimizi görmek ve sonrasında gidermenin, küresel pazarları daha stratejik bir bakış açısıyla değerlendirmenin, çok boyutlu dış politik engelleri aşmak için çok yönlü gayret göstermemizin
kritik olduğunu belirtmek isterim.
Savunma sanayi projelerimizdeki son durum ile ilgili bilgi alabilir miyiz?
Sektörümüz birçok alanda projelerini sürdürmeye devam ediyor. Sadece 2022 yılında hayata geçirilecek olan projeleri şu şekilde sıralayabiliriz.
Havacılık ve Uzay Projelerimizden, Milli Muharip Uçağın geliştirmesine ve parça üretimlerine devam edilecek. Özgün Helikopterimiz GÖKBEY’in ilk teslimatları Jandarma Genel Komutanlığına gerçekleştirilecek. Jet Eğitim ve Hafif Taarruz Uçağı HÜRJET hangardan çıkacak ve yer testleri başlayacak. Temel Eğitim Uçağı HÜRKUŞ teslimatları yapılacak. Mini İHA-D sistemleri ve Mühimmat Bırakan Mini İHA BOYGA’lar ilk kez kullanıma girecek. Kısa pistli gemilere iniş kalkış yapabilecek Bayraktar TB3 SİHA ilk uçuşunu yapacak. Son A400M uçağının teslimatı yapılarak 10 uçaklık A400M filomuz tamamlanacak. Meltem-3 Projesi kapsamında 2 adet P-72 Deniz Karakol Uçağı teslimatıyla proje tamamlanacak. Emniyet Genel Müdürlüğü için İnsanlı Keşif Uçağı Projesi başlatılacak. Milli ve yerli üretim LNA modülüne uzayda tarihçe kazandırılıp, gemilerin konum ve rota bilgilerinin elde edilmesini sağlayacak KILIÇSAT Küp Uydu uzaya fırlatılacak.
Hava Savunma ve Füze Projelerimizden, Hava – Hava Füzesi (Göktuğ) Projesi kapsamında BOZDOĞAN Görüş İçi Füzeler ve GÖKDOĞAN Görüş Ötesi Füzelerin ilk teslimatları yapılacak. Gökdeniz Yakın Hava Savunma Sistemi ilk kez İSTANBUL Fırkateynine entegre edilecek. SUNGUR Portatif Hava Savunma Füzelerinin ilk teslimatları gerçekleştirilecek. ATMACA Gemisavar füzesi ve KARAOK Füzesi ilk kez envantere girecek. Kaideye Monteli Cirit (KMC) Projesinde ilk teslimatlar yapılacak. Gabya İçin Stabilize Makineli Tüfek Platformlarının ilk teslimatları yapılacak.
Kara Aracı Projelerimizden, PARS 6×6 Mayına Karşı Korumalı Araçların ilk teslimatları yapılacak. Zırhlı Amfibi Hücum Aracı ZAHA’nın ilk teslimatı yapılacak. Modernize edilmiş ve insansız silah kulesi entegre edilmiş ilk Zırhlı Muharebe Aracı-ZMA teslim edilecek. M60T tanklarındaki atış kontrol sistemlerinin yerli ve milli Volkan-M sistemiyle yenilenmesine başlanacak. Çeşitli sınıflarda muhtelif tip ve özelliklerde yeni insansız kara araçlarının geliştirme ve teslimatları yapılacak.
Deniz Projelerimizden, MİLGEM 6-7-8. Gemilere dair sözleşmeler imzalanacak. Türk Tipi Hücum Botu Projesi (TTHB) kapsamında prototip geminin inşasına yönelik süreç başlayacak. Çok Amaçlı Amfibi Hücum Gemisi ANADOLU’ya Bayraktar TB3 SİHA entegrasyonu çalışmalarına başlanacak. Yeni Tip Denizaltı Projesinde 2. Denizaltı havuza çekilecek. Yeni insansız deniz araçları projeleri başlatılacak.
Elektronik Sistem Projelerimizden, SOM ve ATMACA füzelerinde kullanılacak KTJ3200 Turbojet Motoru teslim edilecek. Helikopterlerde kullanılacak turboşaft motorların testlerinin yapılacağı Test Altyapısı hizmete girecek. İnsansız Hava Araçlarında Kullanılacak Elektronik Harp Sistemlerinin Geliştirilmesi-İHASOJ Projesi başlatılacak. Milli Elektronik Harp Suiti Geliştirme-FEWS Projesi başlatılacak. Erken İhbar Radar Sistemi ERALP, Alçak İrtifa Radar Sistemi ALP ve Havaalanı Trafik Radarlarının ilk teslimatları yapılacak. MERT ve MERTER Taşınabilir Elektronik Taarruz Sistemleri ilk kez kullanıma sunulacak. İHA’larda kullanılan CATS kameralarımızın gelişmiş versiyonu ASELFLIR-600 Projesi sözleşmesi imzalanacak. İlk x-ray araç ve konteyner tarama sistemi MİLTAR (Milli Tarama Sistemi) Ticaret Bakanlığı’nın İzmir Alsancak Limanındaki tesisine kurulacak. Jandarmaya Akıllı Kontrol Noktası ve Jandarma Akıllı Devriye Uygulamasının kurulumları başlayacak. Kara Kuvvetleri Komutanlığı’na; milli olarak geliştirilen pilot gece görüş gözlüğü cihazı teslimatı ilk kez gerçekleştirilecek. Aktif-HETS Projesi kapsamında aktif tarama yapabilen lazer tabanlı çalışan helikopter engel tespit sisteminin ilk teslimatı yapılacak. GAMUS Projesi kapsamında EGM ve Jn.G.K.lığı haberleşme sistemleri GAMER merkezleriyle ve birbirileriyle entegre edilecek.
Kritik teknolojilerin yerlileştirilmesi ve stratejik gördüğümüz sürpriz etkisi yaratacak ileri teknoloji alanlarında teknolojinin milli olarak geliştirilmesi amacı ile Ar-Ge çalışmalarımızı da hız kesmeden sürdürüyoruz.
Siber güvenlik alanına ayrı bir parantez açarsak bu konudaki gelişmeler ile ilgili öngörülerinizi alabilir miyiz?
Teknolojinin en hızlı değişiminin yaşandığı alanların başında gelen “Bilişim Teknolojileri” artık ülkelerin açık veya gizli mücadele alanlarından birine dönmüş durumdadır.
Teknolojinin kullanılması ve yaygınlaşması için ülkeler ciddi yatırımlar yapıyor. Ama teknolojideki hızlı gelişme aynı hızda belki de daha ivmeli bir şekilde güvenlik alanında da bir gelişmeyi tetikliyor.
Bu nedenle bir taraftan hem bilişim sistemlerinin ve hem de klasik bilişim altyapılarımızın da ötesine geçecek şekilde ağ bağlantısı olan her bir cihazın korunması ve bu cihazlar tarafından oluşturulan verilerin güvenliği çok büyük bedeller karşılığında sağlanmak durumunda kalıyor.
Özellikle;
– Yazılım temelli teknolojilerimizin,
– Kritik altyapılarımızın,
- Üretim tesislerimizin,
- Bankacılık sistemlerimizin,
- Sağlık sektörümüzün,
- Enerji sistemlerimizin,
- Savunma sanayimizin ve
- Kamu kurumlarımızın büyük verisinin olası tüm siber güvenlik saldırı ve tehditlere karşı dayanıklı hale gelmesi hiç olmadığı kadar elzem bir hale gelmiştir.
Başkanlık olarak, 2018 yılında, ülkemizin siber güvenlik alanında kendine yetebilen bir ülke olması hedefiyle, kamu, özel sektör ve akademi temsilcilerinin de katkılarıyla Türkiye Siber Güvenlik Kümelenmesi’ni kurarak, yerli siber güvenlik ekosistemini geliştirmek adına önemli bir adım attık.
Bugün 3,5 yılı geride bırakan Kümelenmemiz,
- 200’ün üzerinde üye firmayı,
- Yerli imkanlarla geliştirilmiş 300’ün üzerinde ürünü ve
- 400’den fazla hizmet ve eğitimi bünyesinde barındıran bir platform haline gelmiştir.
Kümelenmemizin 3,5 yıl boyunca Pazara Erişim, İnovasyon, Yeteneğe Erişim, Etkileşim ve Teknolojik Üstünlük başlıklarında gelişimi sağlamak adına 200’ün üzerinde etkinlik gerçekleştirdiğini gururla ifade etmek isterim.
Temel hedefi firmalarımızı bir araya getirmek ve geliştirmek olan Kümelenmemiz tarafından 2018 yılından itibaren Pazara Erişimi sağlamak adına 71 farklı organizasyon gerçekleştirilmiştir. Yurt içi ve yurt dışı pazarlarda, firmalarımızı farklı sektörlerdeki alıcılarla bir araya getirmek adına düzenlenen bu organizasyonların en önemli çıktısı, firmalarımızın satışlarını artırmak ve büyümelerini sağlamaktır.
Uzay alanında yapılan çalışmalar kamuoyunda heyecanla takip edilmektedir. Bu konuda yapılan çalışmalar ile ilgili bir değerlendirme alabilir miyiz?
Uzay çalışmaları temelde sivil alanın öncü olduğu bir konu olması hasebiyle, Savunma Sanayii Başkanlığı olarak bu alanda ön cephede değiliz, ancak savunma sanayii şirketlerimiz bu konuda bilgi ve birikimleriyle çalışmaların önemli bir kısmını üstlenmektedir. Savunma sanayii sektörü, ülkemizin Uzay Programında, Türkiye Uzay Ajansı koordinasyonunda yürütülecek çalışmalara da en yüksek katkıyı sunmaktadır.
Başkanlığımız bünyesinde kurulan DELTA-V şirketi de hibrit yakıtlı roket motoru geliştirme çalışmalarını sürdürmektedir. DELTA-V ile de ilk hedefimiz uzay sınırını hibrit yakıtlı roket motoruyla geçmektir. Bu çalışmalar uzaya gidecek roketler ve onu fırlatacak sistemleri yerli imkanlarla geliştirmeyi amaçladığımız projelerdir.
Türkiye’nin uzaya bağımsız erişiminin sağlanması amacıyla ROKETSAN Uzay Sistemleri ve İleri Teknolojiler Merkezini açtık. Bu merkez ile uzay çalışmalarına hız veren ROKETSAN’ın geliştirdiği Mikro Uydu Fırlatma Sistemi ile fırlatılan Sonda Roketi uzay sınırını aştı ve bu alanda bir ilki gerçekleştirdi.
TUSAŞ’ın uzay alanındaki iştiraki GSATCOM şirketi, Arjantin ulusal telekomünikasyon şirketi ARSAT S.A. için “Yüksek Çıkış Gücüne Sahip HTS Haberleşme Uydusu” teknolojileri ihraç edecek. Ülkemizin uzay alanındaki ilk ihracatı olacak proje kapsamında geliştirilecek uydu 2024 yılında Arjantin’e teslim edilecek.
GÖKTÜRK Yenileme Keşif Gözetleme Uydu Sistemi Geliştirme Projesi ile GÖKTÜRK-1 Uydu Sistemi’nin görev ömrü tamamlandıktan sonra Türk Silahlı Kuvvetleri’nin yüksek çözünürlüklü elektro- optik uydu görüntüsü ihtiyacını karşılamayı amaçlıyoruz.
Spekülatif bakış açıları ile savunma sanayimize getirilen eleştiriler ile ilgili neler söylemek istersiniz?
Aslında bu soruya atalarımız çok güzel bir cevap vermiş: “Meyve veren ağaç taşlanır.” Biz yaptığımız işin öneminin ne olduğunu biliyoruz. Geçmişten bu güne bu alanda yapılan müsbet çalışmalar bir şekilde engellenmeye çalışılmış, bugün de aynı konular söz konusu olabiliyor. Ancak ülkemiz artık eski Türkiye değil ve güçlü bir iradenin sağladığı destek ve ekosistemimizin hedeflerimize olan inancı ve kararlı yürüyüşü sayesinde bütün engelleri bir bir aşıyoruz. Ve bu yürüyüşümüzde bize katkı sağlayacak fikir ve düşünceler haricindeki tüm spekülatif söylemlere kulak asmadan yolumuza devam ediyoruz.MAYIS2022