DEİK Türkiye Togo İş Konseyi Başkanı Av. Abide Gülel: Türkiye Gri Listeden Çıkacaktır

Türkiye, Mali Eylem Görev Gücü’nün (Financial Action Task Force-FATF) gri listesinde, yapılacak düzenlemelerle gri listeden çıkmak istiyor. Konu ile ilgili görüşlerini okuyucularımızla paylaşan Av. Abide Gülel önemli açıklamalarda bulundu.

Türkiye, Mali Eylem Görev Gücü’nün (Financial Action Task Force-FATF) gri listesinde ve çıkmak için çalışmalar yapılıyor. Türkiye gri listeye nasıl girdi?

Bu iktidarın yönetime gelmesiyle birlikte siyasi istikrar oluştu. Siyasi istikrar vardı. Haftada iki üç tane yabancı firma geliyordu. Sürekli döviz geliyordu. O dönemde para geliyor, yabancı Türk diye hiçbir ayrımcılık yoktu. Yeni Zelanda, Avusturalya sonrasında Rusya, İran gibi dünyada para sorunu yaşayan herkes Türkiye’ye gelmeye başlamıştı. Şirketler satılıyor, şirket evlilikleri oluyor. Sonrasında ise yönetim nereden bulduğun sorulmayacak diye bir kanun çıkardı. Türkiye’ye gelen gerçek yatırımlar azalmaya başladı, kara para gelmeye başladı. İnsanlar nereden bulduğunu söylemeden vergi ödeyerek Türkiye’ye parasını getirdi. Aslında düzenleme bunun için değildi ama suiistimal edildi.

Suiistimal eden insanlar şuanda İçişleri Bakanlığı’nın operasyonlarıyla içerideler. Hepsinin mal varlığına devlet el koydu. Büyük meblağlardan bahsediyoruz. Yapılan bu operasyonlarla birlikte Türkiye gri listeden çıkacaktır diye düşünüyorum. Bugün piyasaya bakın kara paranın ağırlıklı döndüğü sektörlerde çok yavaşlama var, nakit para kalmadı. Otomotiv sektörü, gayrimenkul sektörü, güzellik salonları. Sonuçta bu durum herkesi etkilemeye başladı.

Türkiye’deki güzellik salonlarındaki kara para buradan mı kaynaklanıyor?

Dosyasını bilmiyorum. Buradan mı kaynaklanıyor, yoksa yasa dışı bahisten mi geliyor bilemiyorum. Ama atanan bir kayyumun orada intihar etmesi çok büyük bir olaydır. Bugün geldiğimiz noktada Ali Yerlikaya, gerekli operasyonları yapıyor. Dün bunlara devlet neden gel dedi, bilmiyorum ama eminimki amaç bu değildi, her kanunda olduğu gibi bundaki boşluktan faydalanmaya çalışıldı. Şuanda operasyonlarda yakalanan kişilerin çoğunun TC Vatandaşlığı ve veya oturumu var. Kırmızı veya mavi bültenle aranan kişilere dahi öncesinde vatandaşlık verildi. Ben ABD’ye giderken Avukat olduğumu belirtiyorum bir müvekkilimin sorunu olsun, ABD kabul etmiyor. Şimdiye kadar devlet bu insanlara gel gel dedi, suiistimal artık cok büyüyünce şimdide de tam tersini davranıyor. Özetle bu şekilde kontrollü gidilirse gri listeden çıkarız. Buradaki dava sonuçlarında devletin el koyduğu mal varlığını geri vermek zorunda kalmayız. Delil varsa bu mallara devlet el koyabilir, fakat delil yoksa verdiğimiz vergilerle bu malları adamlara iade edeceğiz.

Sonuçta Türkiye gri listeden çıkmış olur muyuz?

Masak diye çok başarılı bir kurumumuz var. Bizde blockchain ve kripto para konusunda eğitimler veriyoruz. SPK ile Masak bu alanlarda önemli çalışmalar yapıyor.

Kripto para, kara para konusunun neresinde bulunuyor?

Kripto para başta ağırlıklı olarak suçtan elde edilen gelirin aklanıldığı, kullandığı ön önemliunsurdu. Bugün banka hesabınıza 500 bin dolar koyamazsınız, fakat kripto para da 500 bin dolar koyduğunuz gibi istediğiniz ülkeye bu parayı gönderebiliyorsunuz. Arada vergi yok, kayıt yok.  Bizde bu konuda eğitimler veriyoruz ve sonuçta gördük ki kara para aklanmasındaki en son yol kripto para birimi cunku ayak izlerinizi silemiyorsunuz . Masakta uzmanları bunu hep anlatıyor. Herkes kripto parayla para aklasa hepsi yakalanır. . Bir operasyon oluyor bütün hesaplar bir gecede donduruluyor.

Masak’ın bu konuda yetkisi var mı, firmalar bunun yapılmadığını belirtiyor.

Görmemişler, bir operasyona maruz kalmadıkları için bilmiyorlar. Masak gibi bir kurum 2000 Dolar için uğraşmaz. Ama isterse onu da bulur. Şuanda devlet kanunun gelişmesi için Avrupa’da çıkacak yasayı bekliyordu Mica, bu da cıktı. Bence ülkemiz kanun ve teknoloji olarak bu konuda ilerde.  

Bankalar da işlem yaparken BDDK üzerinden işlem yapıyor. Kripto para da ise işlemlerde kamuya bildirim yapıyor mu?

Soğuk cüzdandaki paranızı elinize almanız için bankaya ihtiyacın var. Bankalar bir şekilde işlemin içinde yer alıyor. Parayı çekerken net görülüyor. Masak’ta bunu takip edebiliyor.

Yasa dışı bahis oyunlarında kara parayı kripto para üzerinden piyasaya girmiyor mu?

Yasa dışı bahisle alakalı çok büyük dosyalar var aslında. Yasa dışı bahis sitesinin sahibisiniz, sizinle ilgili davadan haberiniz yok. Çünkü bu davalarda gizlilik ve kısıtlılık vardır. Aniden banka hesaplarınızı kapatır. Biz yıllar içinde bunu gördük. Türkiye bundan kötü bir şekilde etkileniyor.

Bu noktada yasal düzenlemelerden bahsediliyor.

Herkes bunu söylüyor ama hiç kimsenin bilgisi yok. Dünyanın hangi ülkesinde para borsalarının yasal düzenlemesi var?. Türk ceza kanunu yok mu? Siz kripto para üzerinden yasa dışı bahis parasını akladınız, yargılanamaz mısınız? TCK var. Bizde konu ile alakalı çok fazla kanun var. Sadece para borsaları kanunu yok ve o kanunla düzenleme gelecek. İşin içinde kara para var ise Masak var, kripto para varsa SPK vardır.

Para borsaları da kanun istemiyor. Yasal düzenlemenin sektöre zarar vereceğini düşünenler var.

Kripto para borsaları sahipleri kaçarken bile Masak el koydu ve insanların parası iade edildi. Burada zarar eden olmadı ki. Bugün sektörde sermaye zorunluluğunun olması gerekiyor. Bankaların nasıl sermayesi varsa onların da olması gerekiyor. Türkiye’deki yasa dışı bahisle ilgili düzenleme yapsak gri listeden çıkmış olacağız. Türkiye’de bahis siteleri var, fakat yasadışı dediklerimizin lisansı yok. Bana sorsalar nasıl iddia bahis sitesine lisans verdiyseniz diğerlerine de vermelisiniz. Lisanslı olsa devlet olarak vergi de alacaksınız. Buradaki para uyuşturucu değil ki devlet olarak izin verdiğimiz hali hazırda olan bir sistem aslında.

DEİK Türkiye Togo İş Konseyi Başkanısınız. Bölgede yaptığınız çalışmaları aktarır mısınız? Afrika’da proje geliştirmek için şirket kurduk ve bölgede çalışmalar yaptık. Bir gün Togo’da devlet projesinde yer almak için başvurumuzu. Tarım Bakanlığı ile 25 yıllığına tarımsal kalkınmaya yönelik bir projede bulunmak için çalışma yaptık. Sözleşmemizi imzaladıkÜlkede tarım var, tarım arazileri çok verimli fakat tarım araçları yok, ekim yapan bulunmuyor. Togo İş Konseyine geçtiğimde 3 iş adamı bulunuyordu. Şimdi 20 kişi olduk. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2021 yılında ilk ziyaretini gerçekleştirdi. Onun ziyareti sonrası iki ülke ticareti açıldı. Bu yıl Togo da festival var, Türkiye’yi seçmişler. Bizden Türk iş adamlarını getirin diyorlar. Bizde sektörler belirleyip iş adamlarını götürmek istiyoruz.MAYIS2024